کریدور زنگزور ، خلع سلاح حزب الله، اشغال غزه
25 مرداد, 1404زبانِ جنگ؛ سلاحِ نرمِ امنیت ملی در میدان سیاست و روان جامعه
ادبیات به کار رفته در سخنرانی های سیاسی مرتبط با امنیت ملی نه تنها یک مسئله زبانی یا ادبی نیست بلکه از منظر روانشناسی جنگ و ارتباطات بین الملل، یک عنصر کلیدی در شکل دهی به روان جامعه و اعتبارات بین المللی است. هر سخنرانی رسمی درباره تهدیدات و واکنش ها به آن، حامل پیام های روانی، بازدارندگی و راهبردی است که می تواند مسیر تحولات سیاسی و تصویری که جهان از کشور می سازد را تحت تأثیر قرار دهد.
🧠۱. تحلیل روانشناسی جنگ درباره اثر زبان بیانی در تقویت یا تضعیف روحیه ملی
جنگ تنها نبرد فیزیکی نیست بلکه میدان رقابت روانی و شناختی است. تحقیقات علمی نشان می دهد که جنگهای شناختی به عنوان حربه هایی از کنترل ادراک و تغییر باورها، در بسیاری از موارد تأثیرگذارتر از درگیری های نظامی مستقیم هستند. در چنین شرایطی، زبان به کاررفته باید اعتماد و انسجام روانی جامعه را تقویت کند. سخنان ساده انگارانه و واکنشی، مانند «میخوای بجنگی، خب بجنگ…»، میتواند به جای ترسیم قدرت و اراده ملی، حس سردرگمی و ضعف را منتقل کرده و به کاهش تاب آوری روانی جامعه منجر شود، که این خود آسیب پذیری استراتژیک محسوب می شود.
🌐۲. پیامدهای سیاسی و راهبردی سخنان رسمی در فضای بین الملل
سیاست و قدرت در عرصه بین الملل به شدت به سیگنال ها و پیام های غیرکلامی و کلامی وابسته است. تحلیل ارتباطات بین الملل بر اهمیت زبان در ارسال پیام های بازدارندگی تأکید دارد؛ زبانی که باید قاطع، هوشمند و هماهنگ با واقعیت های قدرت ملی باشد. سخنان پرابهام یا واکنشی میتواند دشمن را به سوءتفاهم و جسارت بیشتر برای اقدام تحریک کند. از طرف دیگر، دوست و هم پیمانان نیز به این سیگنال ها نگاه می کنند تا تصویری واقعی از قدرت و اراده کشور داشته باشند.
📺 ۳. نقش رسانه ها در بازنمایی و تحریف پیام های امنیتی
رسانه ها نقش مهمی در تقویت یا تضعیف پیامهای امنیتی دارند. برداشت های رسانهای از اظهارات رسمی می تواند به خروجی عمومی و افکار عمومی شکل دهد و تأثیر مستقیم بر روحیه ملی و رفاه روانی جامعه داشته باشد. بنابراین، دقت در طراحی پیام های رسمی و توجه به نهایت تأثیرگذاری رسانه ای، یکی از الزامات جدی امنیتی-سیاسی است.
🤝۴. لزوم زبان دیپلماتیک و استراتژیک در سخنرانی های رسمی
سخنان مسئولان رسمی، به ویژه در حوزه امنیت ملی، باید بر پایه خردمندی، تدبیر و پیام های دقیق به دو مخاطب داخلی و خارجی تنظیم و ارائه شود. بیان باید عاری از هرگونه ابهام، دوپهلو بودن و ساده انگاری باشد تا ضمن تقویت انسجام و اعتماد ملی، پیام قاطع بازدارندگی را نیز به دشمن منتقل کند. استفاده از زبان مناسب و سنجیده در این موقعیتها نقش تعیین کننده ای در ارتقای امنیت روانی جامعه، تقویت جایگاه دیپلماتیک کشور و جلوگیری از برداشت های نادرست یا سوءتفاهم ها دارد. در نتیجه، مسئولان باید در هر نوع سخنرانی که به مسائل امنیتی مرتبط است، نهایت دقت را داشته باشند تا گفتمان آنها حامل نشان اقتدار، آمادگی و ثبات سیاسی باشد و نه سردرگمی یا انفعال.
🎯تحلیلهای روانشناسی جنگ و ارتباطات بین الملل به ما می آموزند که «زبان» بخشی از سلاح در جنگهای مدرن است. استفاده دقیق و راهبردی از این سلاح، می تواند همدیگر را از جنگ های خطرناک و پیچیده دور کند و به افزایش امنیت ملی و ثبات سیاسی کمک نماید. در نهایت، اصلاح رویکردهای بیانی نه فقط به بهبود تصویر داخلی و خارجی کشور کمک می کند، بلکه از نظر روانی به ملت روحیه می بخشد، جایگاه ایران را در عرصه بین الملل تقویت می کند و قدرت بازدارندگی واقعی را شکل می دهد.
منبع
✍️ داود عسگری