بازیگران پنهان فضای مجازی و ضرورت واکنش فعال 

 رهبر معظم انقلاب در بیانی روشن و حکیمانه به واقعیتی توجه داده‌اند که کمتر در فضای عمومی مورد تأکید قرار گرفته است:

«فضای مجازی بدون اختیار ما دارد مدیریّت می‌شود.» این جمله کوتاه به درستی کنش پنهان و غالب بر این حوزه را نشان می‌دهد؛ کاربران در فضای مجازی نمی‌توانند از آزادی و استقلال واقعی برخوردار باشند، چون این فضا عمدتاً در اختیار جریان‌های قدرتمند سکولار و غرب‌گرا است که جهت‌دهی محتوا و اطلاعات را به نفع خود مدیریت می‌کنند.

 این هشدار نه یک اغراق بلکه بازتاب دقیق و مستندی از وضعیت موجود است که فضای مجازی را به مثابه آبی روان معرفی می‌کند که نه به صورت طبیعی و آزاد، بلکه مطابق میل و اراده دیگران به سمتی هدایت می‌شود.

در چنین شرایطی، همانطور که رهبر انقلاب اشاره فرموده‌اند، نمی‌توان تنها نظاره‌گر بود و مردم را در این فضای بی‌پناه رها کرد. این سخن صریح، ضرورت اقدام هوشمندانه و فعال در مدیریت فضای مجازی را به عنوان راهبردی کلان و حیاتی به ما یادآور می‌شود.

بی‌تفاوتی نسبت به این عرصه و واگذاری کامل آن به نیروهای خارجی یا بخش‌های بدون پاسخگویی، معنایی جز تسلیم فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی ندارد. باید پذیرفت که فضای مجازی امروزه به ابزاری تأثیرگذار در شکل‌دهی افکار، باورها و رفتارها بدل شده است؛ ابزاری که اگر بدون حفاظ و راهنمایی رها شود، می‌تواند زمینه‌ساز ترویج فرهنگ‌های نامناسب، ناهنجاری‌ها و آسیب‌های گسترده اجتماعی باشد.

 راه‌حل اصلی در مدیریت فعال و هوشمند فضای مجازی نهفته است.

این مدیریت باید سه رکن کلیدی داشته باشد:

اول، تقویت زیرساخت‌های داخلی مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات تا استقلال فنی و امنیت داده‌ها تضمین شود.

دوم، تدوین و اجرای سیاست‌های فرهنگی دقیق و مبتنی بر شناخت عمیق از آسیب‌ها و فرصت‌های فضای مجازی که بتواند ضمن حفظ آزادی‌های مشروع، بر مسیر حرکت محتواها و جریان‌های اطلاعاتی نظارت کند.

سوم، ارتقاء سواد رسانه‌ای و دیجیتال در جامعه به ویژه در میان نوجوانان و جوانان تا کاربران قادر باشند با آگاهی و توانمندی لازم در این فضا حرکت کنند و در مقابل اشکال مختلف دستکاری روانی و اطلاعات نادرست مقاومت نمایند.

بدون چنین اقداماتی، فضای مجازی به بستری برای ترویج سلطه فکری و فرهنگی تبدیل خواهد شد که اثرات آن در درازمدت جبران‌ناپذیر است.

این مدیریت هوشمندانه، گامی است در دفاع از منافع ملی و حفظ استقلال فرهنگی در عصری که فضای مجازی نقشی تعیین‌کننده در آینده هر جامعه‌ای دارد.

منبع

✍️ داود عسگری

پیوندها

تارنمای انتشارات زمزم هدایت

تارنمای مرکز پاسخگویی به سئوالات و شبهات جوابگو

پیام رسان انتشارات زمزم هدایت

[/faq