برآورده شدن حاجات
چطور حاجات خودراازخدابخواهيم تابرآورده گردد
با توجه به اینکه خداوند در قرآن می فرماید : ادْعُوني أَسْتَجِبْ لَكُمْ؛ (1) مرا بخوانيد تا (دعاى) شما را بپذيرم. براین اساس باید خواسته های خود را تنها از خدا خواست.
اما اینکه چگونه بخواهیم ؟ آیا بدون واسطه قرار دادن دیگری و یا این که کسی را واسطه خویش به درگاه خداوند قرار دهیم و خواسته خویش را از خداوند بخواهیم؟ فرقی نمی کند،
اما از آن جایی که واسطه ها مقربان درگاه الهی اند و انسان هایی به خدا پیوسته اند، خداوند فیض و رحمت خود را از طریق آنان بر ما جاری می کند، از این جهت بهتر است در هنگام دعا، واسطه ای که صلاحیت نزدیک کردن انسان به درگاه الهی را داراست،واسطه خویش به درگاه خداوند قرار دهیم. اما این به معنی آن نیست که لازم است برای هر دعایی به مقربان درگاه الهی توسل پیدا کنیم.
بدون شک آدمی برای تحصیل کمالات مورد نظر خود – چه مادی و چه معنوی – به غیر خود، یعنی، به خارج از محدوده وجود خویش، نیازمند است. همه موجودات عالم هستی این گونهاند؛ زیرا عالم هستی بر اساس نظام اسباب و مسببات استوار است. تمسک به اسباب و وسایل، برای نیل به مقصود و تحصیل کمالات مادی و معنوی، لازمه این نظام است. خداوند نیز انسان را در جهت کسب کمالات معنوی و قرب به درگاه خویش، امر به تمسک به وسایل، یعنی، امر به توسّل کرده است: «یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله و ابتغوا الیه الوسیلة؛ (2) اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از (مخالفت فرمان) خدا بپرهيزيد و وسيلهاى براى تقرب به او بجوئيد!».
توسل به چهارده معصوم علیهم السلام از بهترین اموری هستند که صلاحیت نزدیک کردن انسان به درگاه الهی را دارا هستند. در این راستا، توسل به انسانهای پاک و معصوم و وارستهای که مورد رضایت خداوند و از مقرّبان درگاه الهیاند، بهترین وسائل برای برآورده شدن حاجات هستند.
در حقیقت ما با توسل، اهل بیت عصمت و طهارت را واسطه خویش به درگاه خداوند قرار می دهیم . خواسته خویش را از خداوند
می خواهیم. از آن جایی که آنان مقربان درگاه الهی و انسان هایی به خدا پیوسته اند، خداوند فیض و رحمت خود را از طریق آنان بر ما جاری می کند.
بر این اساس فرقی نمی کند که از خدا بخواهیم که به شفاعت اهل بیت ، حاجت ما را بدهند و یا با توسل به اهل بیت از ایشان بخواهیم واسطه ما در درگاه الهی شوند تا خداوند با شفاعت ایشان حاجت ما را بر آورد. نظیر هر دو مورد در روایات ما وجود دارد و فرقی با یکدیگر ندارند. زیرا حقیقت هر دو جمله به واسطه (و سبب) قرار دادن آن انسانهای پاک و مقرب درگاه الهی و طلب دعای خیر آنان در حق متوسّلان بر می گردد.
از جمله این عبارت معروف است که معمولا قبل از بیان خواسته ها می خوانیم :
یا حمید بحق محمد، یا عالی بحق علی ،یا فاطر بحق فاطمة ،یا محسن بحق الحسن و الحسین و منک الاحسان؛ (3)
ای ستایش شده به حق محمد، ای بلند مرتبه به حق علی، ای آفریننده به حق فاطمه، ای احسان کننده به حق حسن و حسین و احسان از توست…..
البته این نکته را فراموش نکنیم : توسل به امامان حاجتی را از انسان بر آورده نمی کند جز آنچه را خداوند بخواهد.
خداوند حکيم، نظام هستي را بر پايه اسباب و مسببات قرار داده ؛ يعني براي پيدايش هر پديده اي علتي خاص و براي حل هر مشکلي، راهکارهاي ويژه اي تعيين نموده است.
از يک سو به انسان «عقل و انديشه » عنايت کرده تا با کمک آن و مشورت با ديگران راه حل مشکلات را بيابد. افق آينده زندگي خويش را ببيند. بر آن اساس برنامه ريزي کند و به هدف برسد، از سويي ديگر دو گونه اسباب و علل مقرر داشته است : مادي و معنوي.
دعا و توسل از جمله اسباب معنوي است اما جايگزين علل مادي نمي شود، بلکه انسان بايد به کمک عقل و فکر خدادادي خود و مشورت با افراد آگاه و متخصص براي هر مشکلي راه حلي بيابد و از خدا بخواهد اقداماتش را به هدف و نتيجه برساند.
بنابراین سعی کنید در کنار توسلات که از اسباب معنوی هستند، اسباب مادی را نیز برای حل مشکلات فراهم کنید و گرنه فراهم آوردن اسباب معنوی تنها، برای تحقق خواسته ها فایده ای ندارد.
پی نوشت ها :
1. غافر (40) آیه 60 .
2. مائده (5) آیه 35 .
3. علامه مجلسى، بحار الأنوار، مؤسسة الوفاء بيروت ، 1404 هجرى قمری، ج 44 ، ص 245.