سحر وجادو
آیا سحر و جادو واقعیت دارد؟ حکم شرعی آن چیست؟
سحر و جادوگری در لغت به معنای نیرنگ و نیز چیزی که عواملش مرموز و مخفی باشد، آمده است. اما دراصطلاح سحر و جادوگری (و کهانت و شعبده بازی و…) به امور خارق العاده و شگفتی اطلاق می‌شود که برخی از آنها معلول‌اسباب طبیعی شناخته شده یا مخفی و برخی دیگر معلول اسباب غیر عادی می‌باشد. بیان و توضیح بیشتر این مسأله مبتنی برذکر اموری است: ۱ـ برخی افراد در اثر تمرین و مهارت زیاد و با استفاده از سرعت حرکت دست‌ها و جابجایی سریع اشیاء، کارهای به‌ظاهر شگفتی انجام می‌دهند، در صورتی که هرگاه دیگران با دقت به کارهای آنان بنگرند خدعه و نیرنگ‌شان را به خوبی‌خواهند فهمید. ضمناً به این گونه امور اصطلاحاً شعبده بازی یا چشم بندی و تردستی نیز گفته می‌شود. ۲ـ برخی دیگر نیز با آگاهی از خواص فیزیکی و شیمیایی بعضی از اشیاء و مواد (که برای دیگران ناشناخته است)کارهایی انجام می‌دهند که افراد ناآگاه به دیدة تعجب بدان می‌نگرند، همانند قرار دادن اجسام سنگینی (نظیر جیوه) در درون‌چیزی که در اثر حرارت این ماده، آن چیز هم حرکت خواهد کرد؛ بسیاری از وسایل بازی کودکان عصر حاضر، شاید درگذشته نوعی سحر به شمار می‌آمد چون علم پیشینیان از خواص اشیاء بسیار محدود بود. با توجه به این شاید دو نکته به‌ماهیت و حقیقت نمایش‌هایی که در سیرک‌ها انجام می‌گیرد می‌توان پی برد. ۳ـ نکته مهم و اساسی در فهم حقیقت سحر و… آن است که برخی از افراد در اثر داشتن ارادة قوی و قدرت تأثیر گذاری‌در دیگران و نیز استفاده کردن از روش‌هایی که در بند ۱ و ۲ ذکر شد، به گونه‌ای در نگاه و خیال دیگران تصرّف می‌کنند که‌آنان را به اعتراف اموری وا می‌دارند که به آنان تلقین می‌گردد؛ بهترین نمونه چنین سحری را می‌توان در قصة ساحران عصر حضرت موسی(ع) مشاهده نمود. آنان با تبلیغات روانی‌گسترده و اراده قوی در تأثیر گذاشتن بر نگاه‌های جمعیتی که در مکان معینی اجتماع کرده بودند و نیز با استفاده از خواص‌فیزیکی و شیمیایی برخی از اشیایی که در اختیارشان بود، توانستند طناب‌ها و چوب‌هایشان را در نظر مردم به صورت‌حیواناتی متحرک و مخوف جلوه دهند. چنان که قرآن کریم می‌فرماید: «سَحَروُا اَعْیُن‌َ النّاس‌ِ وَ اَسْتَرهَبُوهُم‌ْ» ساحران چشم مردم را سحر کردند و آنان را در وحشت فرو بردند ضمناً اموری نظیر خواب کردن دیگران ـ هیپنوتیزم ـ و احضار ارواح و… را می‌توان از مقوله ی فوق دانست ۴ـ نکتة پایانی آن که گاه فردی در اثر ارادة قوی و اعتماد به نفس و نیز اعتقاد به تأثیر جدّی برخی اوراد و دعاها کارهای‌شگفتی انجام می‌دهد و گاه از طریق استمداد از برخی ارواح خبیثه ـ شیاطین ـ با جن و… چنین‌کارهایی انجام می‌دهد که به چنین اموری در صورت اول، سحر و در صورت دوم، کهانت گفته می‌شود. لازم به ذکر است که سحر، کهانت، جادوگری و کارهایی از این قبیل، در اسلام حرام بوده و مرتکبین آن به شدت مجازات‌می‌شوند. چون این گونه امور سبب گمراهی مردم، تحریف حقایق و تزلزل در اعتقاداتشان خواهد بود
