ظلم رضاخان به طلاب و حوزه ها

س:ظلم و تعدی رضاخان نسبت به طلاب و حوزه ها به چه صورت بود؟

ج: 1
در زمان رضاخان كه اكثر شما يا هيچ يك از شما يادتان نيست ، در زمان رضاخان اول هدفى كه بعد از قدرتمندى داشت اول هدف به زمين زدن روحانيون بود، هدف اولش بود، مدرسه ها را از بين برد، روحانيون را لباس هاشان را كند، گرفتند بعضى از روحانيون محترم را، در خيابان بردند در آن محالى كه داشتند در كلانترى ها، و مى بردند نه اينكه مى گفتند برو لباست را عوض كن ، همانجا عبا و قبا را وسطش را پاره مى كردند ميريختند دور كه اين يك كت و شلوار مثلا بشود. اينطور رفتار كردند و اين دستور بود.[1]
2 
ببينيم كه در آن وقتى كه قدرت دستش آمد با كى و با چه گروهى مخالفتش ‍ زياد بود و با چه طرح هائى مخالفتش زياد. اين را بسيارى البته يادشان است كه شروع كرد مخالفت با روحانيون با اسم اينكه مى خواهيم اصلاح بكنيم ، چه بكنيم ، مجلسى در جاهاى ديگر و در مدرسه فيضيه كه ما شاهدش بوديم مجلس امتحان درست كردند و اشخاصى كه مال خودشان بود مى آمد آنجا براى امتحان و اينها به خيال اينكه به ، تبليغاتشان اين بود كه ما مى خواهيم اين اشخاصى كه صحيح اندو اهل علم صحيح هستند، از آنهائى كه نه ، لياقت اين لباس را ندارند،خواهيم تميز بدهيم . حتى بعضى از آقايان محترم قم هم اين معنا را باور كرده بودند خدا رحمت كند مرحوم آقاى فيض [2] را، به من فرمودند كه ، در مدرسه فيضيه ، كه خوب ، اين كه بدكارى نيست كه اينها بيايند خوب ها را از بدها جدا كنند. من به ايشان عرض كردم كه بله ، اينها مى خواهند خوب ها را از بدها جدا كنند كه خوب ها را از بين ببرند، نه بدها را. و همين طور هم شد. ابتدا براى اين معنا آمدند و چه تلخى ها بر ماها گذشت از اين امتحان و از اين بساط.[3]
3 
شروع كردند به اينكه بايد ملت لباس واحد داشته باشد و عمامه ها را از سرها برداشتند و آنقدر خرابكارى كه كردند كه روى تاريخ را سياه كردند. و البته اينها يك مسائل طولانى است كه شايد در تاريخ ، حالا كه ميتوانند بنويسند.[4]
4 
در آن وقت يكى از حرف ها كه هى رايج بود مى گفتند: ملت گريه ، براى اينكه مجالس روضه را از دستشان بگيرند. اينكه همه مجالس روضه را آن وقت تعطيل كردند، آن هم به دست كسى كه خودش در مجالس روضه مى رفت و آن بازى ها را در مى آورد، قضيه مجلس روضه بود يا از مجلس ‍ روضه آنها يك چيز ديگر مى فهميدند و آن را مى خواستند از بين ببرند؟ قضيه عمامه و كلاه بود يا از عمامه يك چيز ديگرى آنها مى فهميدند و روى آن ميزان عمامه را با آن مخالفت مى كردند؟ آنها فهميده بودند كه از اين عمامه يك كارى مى آيد كه نمى گذارد اينها آنى را كه مى خواهند عمل كنند و از اين مجالس عزادارى يك كارى مى آيد كه نمى گذارد اينها كارهايشان را انجام بدهند.[5]
5 
در آن روزهايى كه در زمان رضاخان پهلوى و فشار طاقت فرسا براى تغيير لباس بود و روحانيون و حوزه ها در تب و تاب به سر مى بردند كه خداوند رحمان نياورد چنين روزهايى براى حوزه هاى دينى شيخ نسبتا وارسته اى را نزديك دكان نانوايى كه قطعه نانى را خالى مى خورد ديدم كه گفت : به من گفتند عمامه را بردار، من نيز برداشتم و دادم به ديگرى كه دو تا پيراهن براى خودش بدوزد، الان هم نانم را خوردم و سير شدم ، تا شب هم خدا بزرگ است .[6] [7]