سوال :
فلسفه بوسیدن ضریح امامان و تبرّک کردن اشیاء چیست؟ وهابیان کنایه می‏‌زنند که ما شیعیان ضریح و سر در امامزاده‌‏ها را می‏‌بوسیم و یا اشیائی را متبرک به ضریح می‏‌کنیم و این کارها شرک و حرام است؟

جواب :
پیامبران و امامان بدان جهت که بندگان شایسته خداوند هستند، سزاوار احترام و محبت هستند. احترام و ابراز ارادت به آنان، بدان جهت نیست که برای آنان در مقابل خدا، مقام و ارزشی مستقل قائل باشیم؛ بلکه آنان مستقل از خدا هیچ ندارند و همه عظمت آنان و عشق و محبت ما به ایشان، ناشی از آن است که آنان در اوج معرفت، بندگی و عبودیت حضرت حق قرار دارند و مورد عنایت خاص پروردگار می‌باشند. بوسیدن ضریح امامان(ع) و اولیای الهی، برخاسته از عشق و محبت نسبت به آنان است؛ همان گونه که عاشق، هر چیزی را که منتسب به معشوق است، می‌‌بوید و می‌بوسد و به سینه می‌‌چسباند. برای زائر امام معصوم(ع)، خود سنگ و چوب ارزشی ندارد. بوسیدن ضریح و در و دیوار حرم، از آن جهت است که منسوب به محبوبش؛ یعنی، امام معصوم است. به تصریح قرآن کریم، حضرت یعقوب، لباس یوسف را بر چشم خود نهاد و بینایی خود را باز یافت: «فَلَمَّا أَنْ جاءَ الْبَشِیرُ أَلْقاهُ عَلی‌ وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصِیراً قالَ أَ لَمْ أَقُلْ لَکُمْ إِنِّی أَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ؛ پس چون مژده رسان آمد، آن پیراهن را بر چهره او انداخت، پس بینا گردید. گفت: آیا به شما نگفتم که بی‌‌شک من از [عنایت] خدا چیزهایی می‌‌دانم که شما نمی‌‌دانید؟» (سوره یوسف، آیه 96). تبرّک و استشفا به پیراهن یوسف، نمونه‌‌ای از تبرّک و استشفا به چیزی است که به شکلی منسوب به اولیای الهی است. بر اساس روایات معتبر نزد شیعه و سنی، اصحاب پیامبر اکرم(ص) هنگام وضو گرفتن ایشان، هجوم می‌‌آوردند تا هر کسی قطره‌‌ای از آب وضوی ایشان را به عنوان تبرّک برگیرد؛ به گونه‌‌ای که نمی‌‌گذاشتند قطره‌‌ای از آب وضوی پیامبر(ص) بر زمین بریزد و اگر به کسی چیزی نمی‌‌رسید، از رطوبت دست دیگری استفاده می‌‌کرد.(صحیح بخاری، ج 1، ص 33 و ج 7، ص 50؛ مسند احمد، ج 4، ص 329 و 330). اگر تبرّک جستن به قطرات آب، شرک و حرام بود، وظیفه آن حضرت نهی و بازداشتن اصحاب از این عمل بود. سیره اصحاب، تبرّک جستن به ظرف غذای پیامبر(ص)، چاه‌‌هایی که آن حضرت از آن آب نوشیده‌‌اند و… – چه در زمان حیات ایشان و چه بعد از رحلت ایشان – بوده است.(صحیح بخاری، ج 3، ص 35؛ کتاب المغازی؛ فضائل اصحاب النبی، باب مناقب علی بن ابیطالب؛ صحیح مسلم، کتاب الجهاد السیر، ح 132؛ صحیح مسلم، کتاب الحج، ح 323 و 326؛ مسند احمد، ج 5، ص 68). بنابراین بوسیدن و تبرّک جستن، بدون اعتقاد به الوهیت یا ربوبیت (فاعلیت استقلالی) شرک نیست. بر اساس داوری وهابیان – که صرف بوسیدن و تبرّک جستن به آثار اولیای الهی شرک و حرام است – پیامبر اکرم و اصحابشان و نیز یعقوب نبی و همه انسان‌‌ها – حتی خود وهابیان که فرزندان خود را می‌‌بوسند – مرتکب شرک و حرام شده‌‌اند