آیا همه علوم در قرآن وجود دارد؟
بسيار ساده انگارانه به نظر مى آيد كه كسى انتظار داشته باشد قرآن مانند كتاب حل المسائل ، دردها و مشكلات فردى و اجتماعى را يكى يكى بيان كند و سپس راه حل آنها را به ترتيب توضيح دهد . قرآن با سر نوشت ابدى انسان سر و كار دارد و هدف قرآن فلاح و رستگارى انسان در دنيا و آخرت است . در اين عرصه ، قرآن كريم راه هاى كلى و خطوط اصلى را به ما نشان مى دهد كه با به كار بستن آنها مى توانيم زندگى سعادتمندانه اى داشته باشيم ، اين خطوط كلى چراغ هايى هستند كه جهت سير و حركت را نشان مى دهند لكن بايد توجه داشته باشيم كه براى رسيدن به سعادت و رستگارى در دنيا و آخرت و رفع مشكلات و تحقق جامعه اى مترقى و در عين حال دينى و اسلامى ، خداوند متعال دو وسيله در اختيار انسان قرار داده است : يكى دين و ديگرى عقل .
قرآن خطوط اصلى ترقى و تكامل انسانى را روشن مى كند و جامعه اسلامى موظف است با نيروى تفكر و انديشه و استفاده از تجارب علمى ديگران ( حتى غير مسلمانان ) را منع نمى كند ؛ بلكه علم را وديعه الهى مى داند و مسلمانان را به آموختن آن تشويق مى كند . پيامبر صلى الله عليه و آله جهت ترغيب و تشويق مسلمانان به يادگيرى علوم مى فرمايند : اطلبوا العلم و لو بالصين، دانش بياموزيد و از تجارب علمى ديگران بهره مند شويد.
هر چند براى تحقق اين منظور پيمودن مسيرى بس طولانى لازم باشد . البته امروزه روابط بين المللى ، بسيار پيچيده است و كشورهاى استكبارى و قدرت هاى اهريمنى با انواع حيله ها و ابزارهاى گوناگون تكنولوژى ، اقتصادى ، و به طور كلى با استفاده از محصولات تجارب علمى بشر در صددند تا روابط سلطه جويانه خود را تحكيم بخشند ، لكن ما بايد با ذكاوت بسيار ، بدون اين كه از اهداف اسلامى و قرآنى خود كم ترين عقب نشينى كنيم از نتايج علوم بشرى در زمينه هاى مختلف در راه بهبود وضع اقتصادى و رفع مشكلات معيشتى مردم بهره جوييم .
بنابراين قرآن در پى پاسخ گويى به تمام مشكلات ريز و درشت زندگى بشر نبوده و نيست ، بلكه بيانگر خطوط اصلى و كلى سعادت و تكامل انسان است و آن را به مسلمانان نشان داده و مردم را بدان فرا مى خواند.
ر. ک. تلخیص از: قرآن در آینه نهج البلاغه، محمدتقی مصباح یزدی.
