آیا تقاص گناه حضرت آدم با ماست؟
شبهه: من نماز نمی‌خوانم؛ چون خدای متعال حضرت آدم را به خاطر گناهش به زمین فرستاد؛ پس ما چرا باید تقاصش را پس بدهیم؟ این چه عدالتی است؟
پاسخ: اولاً، به اعتقاد شیعه، همۀ پیامبران الهی ازجمله حضرت آدم معصوم‌‌اند و هیچ گناهی از آنان صادر نمی‌شود و آنچه ممکن است از آنان سر بزند، ترک اولی[1] است؛
ثانیاً، خداوند متعال از همان آغاز آفرینش حضرت آدم قصد داشت او را خلیفۀ خود در زمین قرار دهد و لذا به فرشتگان فرمود: «وَ إِذْ قالَ رَبُّک لِلْمَلائِکةِ إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلیفَةً قالُوا أَ تَجْعَلُ فیها مَنْ یفْسِدُ فیها وَ یسْفِک الدِّماءَ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِک وَ نُقَدِّسُ لَک قالَ إِنِّی أَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُونَ (بقره: 30)؛ و چون پروردگارت به فرشتگان گفت: من می‌خواهم در زمین جانشینى بیافرینم، گفتند: در آنجا مخلوقى پدید مىآورى که تباهى کند و خون‌ها بریزد؟ بااینکه ما تو را به پاکى مىستاییم و تقدیس مىگوییم؟ گفت: من چیزها می‌دانم که شما نمی‌دانید.» بنابراین چه حضرت آدم خطا می‌کرد یا نه! در هر صورت به زمین هبوط می‌کرد و محل سکونت فرزندان او زمین بود؛
ثالثاً، در هیچ کجای قرآن‌کریم و آموزه‌های دینی نیامده است که فلسفۀ وجوب نماز، خطای حضرت آدم و هبوط او به زمین بود؛
رابعاً، نماز مجازات نیست؛ بلکه رازونیاز و رابطۀ عاشقانه بین خداوند متعال و بندگان اوست و امتیازی برای انسان قلمداد می‌شود. اگر خداوند متعال می‌خواست به خاطر خطای حضرت آدم، فرزندان او را مجازات کند، رابطه‌اش را با آنان قطع می‌کرد؛ نه اینکه به نماز حکم کند. نماز نردبان رشد و ترقی معنوی انسان است و وجوب آن از سوی خداوند متعال درواقع به این معناست که ای بندگانم! من شما را دوست دارم و می‌خواهم که به واسطۀ نماز با من ارتباط داشته و به یاد من باشید تا به آرامش برسید و از خطا و لغزش حفظ شوید: «و أَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکر وَ لَذِکرُ اللَّهِ أَکبَر (عنکبوت: 45)؛ و نماز را برپا دار، که نماز [انسان را] از زشتی‌ها و گناه باز مىدارد و یاد خدا بزرگ‌‌تر است»، نیز فرمود: «وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِکری (طه: 14)؛ و براى یاد کردن من نماز به پا کن.»
[1]. «اولی» در لغت یعنی «شایسته‌تر، برتر»؛ پس ترک اولی، یعنی انجام ندادن آنچه شایسته‌تر است. این اصطلاح در علم کلام و در هنگام بحث از عصمت پیامبران و امامان به کار می‌رود و منظور از آن، این است که انسان میان دو کار که یکی خوب است و دیگری خوب‌تر، کار خوب را انجام دهد و کار خوب‌تر را ترک کند (ر.ک. «ترک اولی»، دسترسی در: ویکی شیعه http://fa.wikishia.net/view، 4 اسفند 1398).
