احکام روزه
منتخب احکام روزه
مساله 1 الی 5
۱: شرایط واجب شدن روزه عبارت است از : بلوغ ، عقل ، قدرت ، ، مسافر نبودن و حایض و نفساء نبودن ، ضرر نداشتن روزه ، حرجی نبودن روزه بنابراین روزه بر کودک نابالغ ،فرد دیوانه ،بی هوش ،کسی که توانایی گرفتن روزه ندارد ،مسافر، زن حایض و نفساء و کسی که روزه برای او ضرر یا حرج مشقت زیاد دارد واجب نیست.
> ۲: دخترانی که تازه به سن بلوغ می رسند واجب است روزه بگیرند و ترک آن به صرف دشواری ضعف جسمانی و مانند آن جایز نیست مگر آنکه روزه برای آنها ضرر داشته یا تحمل آن با مشقت زیادی همراه باشد.
>٣: کسی که می داند روزه برای او ضرر دارد یا احتمال عقلانی می دهد که ضرر داشته باشد یعنی خوف ضرر دارد روزه بر او واجب نیست بلکه در مواردی نیز حرام است خواه این یقین و ترس از تجربه شخصی حاصل شده باشد یا از گفته پزشک امین و یا از منشأ عقلایی دیگر و اگر روزه بگیرد صحیح نیست.
>۴: تشخیص تأثیر روزه در ایجاد بیماری یا تشدید آن و عدم قدرت بر روزه یا ضرر داشتن روزه بر عهده مکلف است پس اگر پزشک بگوید روزه ضرر دارد ولی گفته او موجب اطمینان یا ترس از ضرر نشود یا مکلف با تجربه دریافته باشد که روزه ضرر ندارد باید روزه بگیرد همچنین اگر پزشک:بگوید روزه ضرر ندارد ولی خودش بداند روزه برایش ضرر دارد یا خوف ضرر عقلایی داشته باشد نباید روزه بگیرد و روزه بر او حرام است
۵: اگر کسی در شب ماه رمضان عمداً تا طلوع فجر نیت روزه نکند هر چند در اثنای روز نیت کند روزه اش صحیح نیست؛ البته باید تا مغرب آن روز از همه چیزهای باطل کننده روزه اجتناب کند و بعد از ماه ،رمضان قضای آن روز را به جا آورد
مسال 6 الی 10
۶: علاوه برنیت روزه روزه دار باید استمرار در نیت هم داشته باشد؛ بنابراین اگر در اثنای روز از نیت روزه گرفتن بر گردد به طوری که قصد ادامه روزه نداشته باشد روزه اش باطل میشود و قصد دوباره او برای ادامه روزه فایده ندارد و باید تا اذان مغرب از کاری که روزه را باطل می کند خودداری کند
7: اگر روزه دار غذایی را که لای دندان مانده است عمداً فرو ببرد روزه اش باطل می شود
8: فرو بردن آب دهان و فرو بردن اخلاط سر و سینه تا به فضای دهان نرسیده روزه را باطل نمی کند اما اگر اخلاط سر و سینه داخل فضای دهان شود احتیاط واجب آن است که آن را فرو ندهد.
۹: هرگاه روزه دار عمداً قی (استفراغ )کند روزه اش باطل می شود هر چند به واسطه بیماری و مانند آن ناچار به این کار باشد ولی اگر سهواً یا بی اختیار باشد روزه باطل نمی شود
۱۰: استعمال اسپری که حاوی داروی رفع تنگی نفس است موجب بطلان روزه نمی شود
روزه ماه رمضان
مساله 11 الی 18
۱۱: اگر روزه دار عمداً تمام سر را در آب فرو ببرد بنابر احتیاط واجب روزه اش باطل می شود و باید روزه آن روز را قضا کند ولی ریختن آب روی سر یا ایستادن زیر دوش حمام روزه را باطل نمیکند
۱۲: اگر روزه دار عمداً تمام سر را زیر آب ببرد ولی مقداری از موها بیرون بماند بنابر احتیاط واجب روزه باطل می شود ولی اگر شک کند که تمام سر زیر آب رفته یا نه روزه اش صحیح است.
> ۱۳: روزه دار بنابر احتیاط واجب از استعمال آمپول های تقویتی و آمپول هایی که به رگ تزریق می شود و همچنین انواع سرم ها خودداری کند ولی تزریق آمپول غیر تقویتی در عضله مانند آنتی بیوتیک یا مسکن یا آمپول بی حسی و نیز دارویی که روی زخم ها و جراحت ها گذاشته می شود اشکال ندارد
۱۴: اگر روزه دار شک کند کاری که روزه را باطل می کند انجام داده است یا نه مانند اینکه شک کند آبی که داخل دهان کرده فرو برده یا نه روزه اش صحیح است.
> ۱۵: کسی که در شب ماه رمضان وظیفه دارد غسل کند اگر به سبب تنگی وقت یا ضرر داشتن آب و مانند آن نتواند غسل کند باید قبل از طلوع فجر تیمم بدل از غسل انجام دهد و اگر تیمم هم نکند روزه اش باطل است و قضا و کفاره به عهده اش می آید. البته تا مغرب باید از انجام کارهایی که روزه را باطل می کند خودداری کند
مساله 16 الی 18
۱۶: پیرمرد و پیرزنی که گرفتن روزه برایشان مشقت دارد گرفتن روزه بر آنان واجب نیست و باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر فدیه بدهند
۱7: هرگاه روزه دار بعد از ظهر مسافرت کند، باید روزۀ خود را نگه دارد اما اگر پیش از ظهر مسافرت کند در صورتیکه از شب قبل قصد سفر کرده باشد روزه اش باطل است ولی اگر در روز قصد سفر کرده است بنابر احتیاط واجب باید روزه بگیرد و پس از ماه رمضان هم آن را قضا کند.
منابع
احکام سازمانی شماره 117 مورخ 21/11/1403