افزایش تعداد فرزندان برای کسی که می‌داند توان مالی ندارد، چه توجیه دینی دارد؟
پاسخ
بر اساس آیات قرآن‌کریم و روایات نباید به خاطر ترس از فقر، خود را از داشتن فرزندان بیشتر محروم کرد در ادامه این موضوع را توضیح می‌دهیم:
توصیه اسلام به فرزند آوری
اولاً: دین اسلام، بر افزایش تعداد فرزندن تأکید دارد و این خود دلیل آن است که روزی آنان از نگاه اسلامی تأمین شده است و الا چنین تأکیدی وجود نداشت : در روایت صحیح‌السندی امام باقر علیه السلام به نقل از رسول خدا (ص) می‌فرمایند: تَزَوَّجُوا بِکْراً وَلُوداً وَ لَا تَزَوَّجُوا حَسْنَاءَ جَمِیلَةً عَاقِراً فَإِنِّی أُبَاهِی بِکُمُ الْأُمَمَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ. [1]
با همسر باکره‌ای که بسیار فرزند به دنیا می‌آورد ازدواج کنید ولی با زن زیبارویی که نازا و عقیم است ازدواج نکنید، چرا که من در روز قیامت به کثرت شما امّت اسلامی در میان سایر امّت‌ها مباهات می‌کنم.
روزی رسان خداوند است
ثانیاً: انسان نباید از فقر بترسد؛ بلکه باید بر خدا توکل کند؛ زیرا خداوند متعال روزی فرزندان را می‌رساند؛ خداوند متعال در زمینه تأمین رزق و روزی فرزندان می‌فرماید: «…وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ مِنْ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُکُمْ وَ إِیَّاهُم… (انعام : 151)؛ و فرزندانتان را به خاطر فقر و نداری نکشید؛ ما شما و فرزندانتان را روزی می‌دهیم.» در جای دیگری از قرآن‌کریم آمده است: «وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ خَشْیَةَ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِیَّاکُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ کانَ خِطْأً کَبیراً (اسراء: 31)؛ و فرزندانتان را به خاطر ترس از فقیر شدن نکُشید، این ما هستیم که فرزندانتان و خودتان را روزی می‌دهیم؛ قطعاً کشتن فرزندان گناهی نابخشودنی است.»
نظر امام (ع) درباره توقف فرزندآوری
روزی یکی از اصحاب امام کاظم علیه السلام در نامه‌ای این‌گونه از حضرت دربارۀ فرزندآوری سؤال می‌کند: «أَنِّی اِجْتَنَبْتُ طَلَبَ اَلْوَلَدِ مُنْذُ خَمْسِ سِنِینَ وَ ذَلِکَ أَنَّ أَهْلِی کَرِهَتْ ذَلِکَ وَ قَالَتْ إِنَّهُ یَشْتَدُّ عَلَیَّ تَرْبِیَتُهُمْ لِقِلَّةِ اَلشَّیْءِ فَمَا تَرَى؛ ما فرزندآوری را پنج سال است که به تأخیر انداخته‌ایم چرا که همسرم از این کار اکراه دارد و می‌گوید: می‌ترسیم به خاطر نداری، در بزرگ کردن بچه‌ها با مشکل مواجه شویم. نظر شما چیست؟» امام علیه السلام در پاسخ به او می‌نویسند: «اُطْلُبِ اَلْوَلَدَ فَإِنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَرْزُقُهُمْ؛ ـ از خداوند ـ طلب فرزند کن، چرا که قطعاً خداوند عزّ و جلّ روزی آن‌ها را می‌دهد.»
فرزند آوری
سفارش پیامبر (ص)
وجود فرزندان باعث توسعه رزق و روزی انسان است؛ ابن ابى الحدید در شرح نهج‌البلاغه حدیثى را از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم آورده كه: «مَنْ وَسَّعَ وُسِعَ عَلَیهِ وَ كُلَّما كَثُرَ الْعِیالُ كَثُرَ الرِّزْقُ؛ هر كس دامنه انفاق را گسترش دهد خداوند روزى او را وسیع‌تر مى‌كند و هر زمان افراد خانواده انسان بیشتر شوند روزى نیز فزون‌تر خواهد شد.»[2]
همچنین فرزندان با خود روزی شان را می‌آورند؛ چنان‌که امام صادق می‌فرماید: «الرِّزْقُ مَعَ النِّسَاءِ وَالْعِیَالِ؛ رزق و روزی با همسر و فرزندان است.»
نتیجه
با توجه به آموزه‌های دینی، کسی که توان مالی اندک هم دارد؛ باید بدون ترس و نگرانی اقدام به فرزندآوری کند تا رزق و روزی‌اش افزایش یابد.
منابع
[1]. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج5، ص 333.
[2]. عبد‌الحميد بن هبة‌الله ابن أبی الحديد، شرح نهج البلاغه، ج 18، ص 337.
