برتری انسان بر خداوند
برای اثبات عظمت و برتری خدا بر مخلوقاتش استدلال می‌شود که چون هستی مخلوق اوست، پست‌تر است. این استدلال درست نیست و ممکن است انسان در برخی امور از خداوند برتر باشد؛ زیرا کامپیوتر هم مخلوق بشر است، ولی در برخی زمینه‌ها از انسان توانمندتر است.
پاسخ
سوال شما در مورد خداشناسی و قدرت خداوند جالب توجه است. برای پاسخ دهی به چنین سوالی در ابتدا نکاتی را عرض می کنیم:
اوّلا، کامپیوتر مخلوق بشر نیست، بلکه مصنوع و ساخته بشر است. بشر وقتی نمی‌تواند وزنة چند هزار تنی را جا به جا کند، با نیروی عقل و علمی که خدا به او داده است، جرثقیل‌های غول پیکر می‌سازد و یا چون نمی‌تواند پرواز کند هواپیما می‌سازد و یا نمی‌تواند در یک دهم ثانیه عملیات ریاضی دقیقی را محاسبه کند، کامپیوتر می‌سازد و این دلیلی بر برتری آن ابزار نسبت به انسان که سازندة آن است، نمی‌باشد؛ زیرا آن مصنوع کارآیی خود را از انسان گرفته است و تحت امر انسان هدایت می‌شود و هر وقت انسان بخواهد نابودش می‌سازد.
ثانیا، اولین شاخصة برتری، «احاطة علمی» است و انسان تاکنون چیزی نساخته است که خارج از حیطة علم و شناخت او باشد و شاخصة بعدی «قدرت» است، که انسان هر چه را ساخته، با قدرت خود ساخته است و اگر قادر نبود، نمی‌توانست بسازد. بنابر این احاطة علمی و قدرت انسان نسبت به مصنوعش بیشتر است و هیچ‌گاه مصنوع انسان از خود او برتر نخواهد بود، وقتی نسبت بین صانع و مصنوع چنین باشد، به طور قطع خالق نیز نسبت به مخلوقش برتری دارد؛ زیرا در مسئله خالقیت، مخلوق نیستی محض است و همة هستی خود را از خالق می‌گیرد، ولی در بحث صنعت، مصنوع همة هستی خود را از صانع نمی‌گیرد، به گفته شهید مطهّری (ره): «يك چيزى بايد باشد تا بشر بتواند او را به صورت «دلخواه» خود درآورد. بشر قادر نيست از «هيچ»، «چيزى» بسازد. همه اختراعات بشر از نمونههاى ساده اوليه گرفته مانند بيل و پارو و كارد تا نمونههاى عالى و فنى آن از قبيل راديو و هواپيما و غيره پارهاى از مواد موجود در طبيعت است كه با دست بشر به اين شكل و صورت فعلى در آمده است».[1]
پس انسان که مخلوق خداست هیچ‌گاه احاطة علمی و قدرت او برتر از خالقش نخواهد بود. بشر با همه پیشرفت‌های علمی‌اش، حتی از شناخت کامل خود و حقیقت اجزای طبیعی محیط اطراف خود عاجز است و هر چه در این مسیر پیش می‌رود بر عجز خود بیشتر آگاه می‌شود و آنچه که از طریق علمی به آن رسیده، فقط کشف حقایق موجود است نه هستی بخشیدن به آنها، حال با این حدّ از عجز و ناتوانی چگونه می‌تواند بر خالقش برتری داشته باشد.
[1] . مجموعه آثاراستادشهيدمطهرى، ج6 ، ص727.
