حد و مرز شوخی کردن از نظر اسلام چیست؟
شوخی باید در چارچوب رعایت حلال و حرام باشد دراینصورت چون دیگران را شاد میکند، کاری پسندیده است اما اگر این عمل بهگونهای نادرست انجام گیرد، از گناهان زبان محسوب شده و پیامدهای تلخی به دنبال خواهد داشت.
آنچه شوخی را به آفت و گناه تبدیل میکند، عدم رعایت چهارچوبها و موازین شرعی است.
از نگاه اسلام افراد باایمان باید توجه داشته باشند که هنگام مزاح، حریم یکدیگر را حفظ کرده و از توهین و تمسخر یکدیگر بپرهیزند.
رعایت عفت و حیا در گفتار و کردار، از دیگر لوازم مزاح و شوخی در دین مبین اسلام است.
در هیچیک از مزاحهای پیامبر صلی الله و پیشوایان دین، از الفاظ رکیک یا اعمال زشت و زننده استفاده نشده است؛
امام باقر علیه السلام فرمودند:
«إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ يُحِبُّ الْمُدَاعِبَ فِی الْجَمَاعَةِ بِلَا رَفَث؛[1] خداوند کسی را که در میان جمعی بدون حرف رکیک شوخی کند، دوست دارد.»
از دیگر نکاتی که در شوخیها باید مدنظر داشت، رعایت اعتدال و میانهروی است؛ بدینمعنا که نباید شوخی به میزانی زیاد باشد که به لودگی تبدیل شود؛
رسول اکرم صلی الله فرمودند:
«كَثْرَةُ الْمِزَاحِ يَذْهَبُ بِمَاءِ الْوَجْهِ؛[2] شوخی زیاد، شخصیت انسان را از بین میبرد.» و امام علی علیه السلام فرمودند: «الْكَامِلُ مَنْ غَلَبَ جِدُّهُ هَزْلَهُ؛[3] انسان کامل کسی است که حرفهای جدّی او بیش از حرفهای شوخیاش باشد.»
منابع
[1]. همان، ج 2، ص663.
[2]. محمدبن علی ابنبابویه قمی (شیخ صدوق)، امالی، همان، ص270.
[3]. عبدالواحدبن محمد تمیمی آمدی، همان، ص443.