حق وتو و کشورهای دارای این امتیاز

جواب کوتاه: 

الف: حق وتو یعنی اینکه؛ هريك از پنچ عضو دايم شوراى امنيت سازمان ملل مى‌تواند با دادن رأى منفى، از صدور قطع‌نامه‌ در شوراى امنيت جلوگيرى کنند. ب: امریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین دارای «حق وتو» هستند.

«وتو »کلمه‌ای از زبان لاتین و به معنای «من منع می‌کنم» است. این واژه نخست در مجلس‌های دوره امپراتوری روم بکار می‌رفت. اگر در یک نظام رای‌گیری نظر مخالف یک یا چند رای‌دهنده، فارغ از نتیجه شمارش آرا، بتواند نتیجه آرا را ملغی کند، می‌گویند «رای وتو شده‌است». این حالت به‌ویژه وقتی پیش می‌آید که بر پایه آیین‌نامه رای گیری نیاز به «توافق به اتفاق آرا» باشد. در این حالت هریک از رای دهندگان حق وتو دارند، چون اگر رای مخالف دهند اتفاق آرا حاصل نمی‌شود و پیشنهاد به تصویب نمی‌رسد. حق وتو ناشى از بند 3 ماده 27 منشور سازمان ملل متحد است.از مشهورترین موارد وتو در دوران معاصر استفاده از حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل متحد است. کشورهایی که حق وتو دارند عبارت اند از:ایالت متحده‌ی آمریکا، روسیه، فرانسه، انگلستان و چین . بر اساس منشور اساس سازمان ملل متحد، شوراي امنيت داراي 10 عضو غير دايم و 5 عضو دايم است. اعضاي دايم شورا داراي حق «وتو» هستند. از ابتداي تأسيس سازمان تا کنون، نسبت به اين حق، نظريات متفاوتي اظهار شده و بيشتر اين نظريات، مخالف اين حق بوده اند. اکنون، که اين مخالفت ها شدت يافته، برخي از کشورها مدعي استحقاق برخورداري از حق وتو هستند. علاوه بر ايرادهاي حقوقي و تناقضات نظري و عملي، حق وتو از ديدگاه اسلام نيز پذيرفته نيست؛ زيرا اين حق بر اساس قدرت قدرتمندان آن زمان و در قالب يک قانون، به پنج کشور اعطا شده و موجب تسلط و تفوق بر ساير کشورها گرديده است. از اين رو، براي بررسي اين حق و جايگاه آن در اسلام، «قانون و قانون گذاري»، «قدرت» و «اصل ولايت و عدم ولايت» با رويکردي ديني و اسلامي بررسي و بر اساس هر يک، ناسازگاري حق وتو با اسلام و عدم مشروعيت آن اثبات مي شود. ( سازمان های بین المللی و منطقه‌ای، حسین جمالی، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، قم، زمزم هدایت، 1385،ص 63)