خشونت در اسلام
اسلام دارای قوانین و احکامی است که خشونت را ترویج میکند. قوانینی مانند قصاص، حبس، شلاق و غیره نشان دهندۀ خشونت بار بودن آموزههای اسلام است. در ادیان دیگر چنین قوانین و احکامی نیست.
پاسخ
سوال خوبی را مطرح کردید، پاسخ دقیقی می طلبد که با استناد به کتب مربوطه پاسخ داده می شود.
مجازات برای پیشگیری
اوّلا، احكامی که مجازاتی را برای خطاکار در نظر میگیرد، در حقیقت به منظور جلوگيرى از خشونت است نه آن که خود خشونت باشد؛ شهید مطهری فلسفه این نوع احکام را این گونه معرفی مینماید: ««فایده این گونه مجازات ها دو چیز است، یکی جلوگیری از تکرار جرم به وسیله خود مجرم یا دیگران از طریق رعبی که کیفر دادن ایجاد می کند و به همین جهت، می توان این نوع از مجازات را «تنبیه» نامید، دیگر، تشفی و تسلی خاطر ستم دیده است و این در مواردی است که جرم از نوع جنایت و تجاوز به دیگران باشد. ایشان سپس درباره فلسفه روانی انگیزه «تشفی خاطر» می نویسد: «حس انتقام جویی و تشفی طلبی در بشر بسیار قوی است و در دوره های ابتدایی و جامعه های بدوی ظاهرا قوی تر بوده است. اگر جانی را از طریق قانون، مجازات نمی کردند، تباهی و فساد بسیاری در جامعه پدید می آمد، این حس اکنون هم در بشر وجود دارد. نهایت اینکه در جوامع متمدن، اندکی ضعیف تر یا پنهان تر است. انسان ستم دیده دچار عقده روحی می گردد. اگر عقده او خالی نگردد، ممکن است به طور آگاهانه یا ناآگاهانه، روزی مرتکب جنایت گردد، ولی وقتی که ستمگر را در برابر او مجازات کنند، عقده اش باز می گردد و روانش از کینه و ناراحتی پاک می شود. قوانین جزایی برای تربیت مجرمین و برای برقراری نظم در جامعه ها ضروری و لازم است; هیچ چیز دیگری نمی تواند جانشین آن گردد.»[1]
مجازات در ادیان دیگر
ثانیا، احکامی که برای افراد مجرم مجازاتی را تعیین کرده است، مخصوص اسلام نیست و در ادیان دیگر نیز این گونه مجازات ها وجود دارد مثلا در متون يهود مجازات قتل، قصاص ميباشد و چيزي به عنوان ديه وجود ندارد به جز در يک مورد؛ اما در دين اسلام، قصاص در مواردي قابل تبديل به ديه مي باشد و حتي در مواردي قاتل مورد عفو واقع ميشود. در متون يهود زنا داراي شديدترين مجازات ها است که از جمله آن ها سوزاندن در آتش مي باشد ولي در اسلام مجازات سوزاندن جايگاهي ندارد و جهت حفظ آبروي مسلمانان شرايط سختي براي اثبات اين جرم قرار داده شده است.[2] حتی در جوامعی که دین هم ندارند، مجازاتهای سختی برای افراد جانی و خطرناک در نظر گرفته میشود. همان کسانی كه نظريّه پردازان نفى خشونت هستند، قوانين به ظاهر خشونت آميز را نيز وضع كردهاند كه از آنها به عنوان خشونتهاى مشروع يا خشونتهاى قانونى ياد مىکنند.
[1]. مجموعه آثار شهید مطهری ره، ج 1، ص 225 – 226.
[2]. زمستان 1388 , دوره 6 , شماره 22 ; از صفحه 131 تا صفحه 161 ، مقايسه تطبيقي مجازات در «متون» يهود و اسلام (در سه جرم: قتل، زنا، سرقت) غفوري نژاد محمود, رسولخاني شهناني مرضيه.