پرسش:
با توجه به اينكه خودكشى در اسلام حرام است، تكليف بيماران لاعلاج كه عذاب و رنج دارند چه مى باشد؟ با توجه به اينكه ممكن است ثوابى هم براى تحمل اين درد و رنج وجود نداشته باشد.
پاسخ:
خودكشى از گناهان كبيره است و در روايات داريم كه مؤمن ممكن است مبتلا به هر مصيبتى مبتلا شود، غير از خودكشى. بنابراين براى اين كار اصلاً تجويز نيست. ولى اينكه تحمل آن درد و رنج ثواب دارد يا نه؟ بله، با اينكه لحظه لحظه اين رنج و دردى كه تحمل مى كند باعث مى شود بر درجات و مراتبش در بهشت بي فزايد. و اى بسا كه لحظه لحظه اين سختى ها گناهانش را پاك كند، و او را خالص و صاف وارد عالم برزخ كند. در اين زمينه روايات و آيات فراوان است. از امام كاظم سؤال كردند كه وضع محتضر چگونه است كه الآن دارد اين وضع را به سختى تحمل مى كند و در حال احتضار است؟ امام(ع) فرمودند: اين آخرين تصفيه ها است. با اين دردها و رنجها كاملاً وجودش صاف و خالص مى شود براى وقتى كه وارد عالم برزخ مى شود. بنابراين هر لحظه تحمل اين درد و رنج ها يا گناهانى را از او پاك مى كند و او را خالص و پاك مى كند يا درجات و مراتب فراوانى برايش در بهشت ايجاد مى كند.
نكته بعد اينكه اصولاً خود ايمان و مخصوصاً ايمان به اين حرف هايى كه عرض كردم، هر درد و رنجى را تسكين مى بخشد. مخصوصاً اگر انسان بخواهد براى خدا كار بكند. در شرح حال شهداى كربلا وياران اباعبداللّه الحسين(ع) ، در روايات نقل شده است، كه اينها اصولاً سختى آن ضربات تير و نيزه و شمشير را احساس نمى كردند، شمشير به آنها مى خورد گويى يك گل به بدنشان خورده است. اين در همين زندگى معمولى انسانها هم وجود دارد. وقتى انسان انگيزه اش قوى شد، عشق و محبتش نسبت به چيزى زياد شد، عظمت آن چيز برايش آشكار شد، ديگر درد و رنج را نمى فهمد. زنهاى مصرى دستهاى خودشان را با چاقو مى بريدند (يوسف: 31) و متوجه نمى شدند. يك جلوه اى از زيبايى كه مخلوق خدا بود را ديده بودند، حال اگر انسان در حالت احتضار كه معمولاً مؤمن اينجورى است، اگر جلوه محبوب را ببيند ما خيال مى كنيم كه در حال درد و رنج است، نه او هيچ درد و رنجى ندارد! به هر حال خودكشى مطلقاً تجويز نمى شود. البته اين بحث فقهى است، ممكن است يك مورد خاصى، فردى نياز داشته باشد و مرجع تقليدش با شرايط خاصى كه در نظر دارد تجويز بكند. اما اصلش صد در صد مردود است. و به هيچ وجه مورد اجازه اسلام نيست. دوم؛ ثواب و اجر فراوانى براى اين زحمتها تعلق مى گيرد حالا اين اجر يا پاك كردن گناهان است يا ازدياد مقام و درجات است و نكته سوم؛ هر چه ايمان انسان قوى تر شود انگيزه انسان در تحمل اين سختى ها و دردها بيشتر مى شود. آن درد برايش تسكين بخشتر مى شود و كمتر نمود دارد. ولذا گفته اند براى بيماران نوار قرآن پخش كنيد تا دردشان تسكين پيدا كند حال اگر انسان آن باطن قرآن را در وجود خودش ايجاد كند ديگر دردى برايش باقى نخواهد ماند.
منبع: جزوه پاسخ به پرسش ها و شبهات ج 2 / استاد رضا محمدی/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام
