س : آیا ابوطالب مسلمان بود؟ اگر بود چگونه به اسلام روی آورد؟
————————————————————-
ج: در باره ی اسلام ابوطالب تا آنجا که به مسایل تاریخی و استدلالهای بر گرفته از فلسفه تاریخ مربوط می شودباید گفت : به نظر می رسد مسئله اسلام و کفر ابوطالب حاصل دشمنی بنی امیه و بنی هاشم است که آشنایان به تاریخ اسلام خوب میدانند تاریخچه ی این دشمنی به قبل از اسلام برمی گردد و معاویه حکومت خود را پیروزی بر بنی هاشم می دانست .این دشمنی ها بعدا بخشهای بزرگی از تاریخ اسلام را تحت تاثیر خود قرار داد. سیاست ویژه ابوطالب در شرایط آن روزعدم ابراز تنفر از بتان بود تا به این وسیله ابهت خود را میان مشرکین حفظ کرده و بتواند از پیامبر حمایت کند از این رو ایمان خود را ابراز نمی کرد علامه امینی در کتاب ارزشمند ابوطالب مظلوم تاریخ بر این نظر تصریح دارد. نا گفته نگذاریم که: به دلیل آنکه تا پایان دوران اموی کوششهای بی دریغی برای محو اخبار در فضیلت بنی هاشم صورت گرفت هیچ بعید نیست که در مورد ابراز ایمان ابوطالب هم خبری بوده باشد که قربانی این سیاست قومی شده باشد. مورخان معاصر هم با قرائت متون قدیم و جمع آوری دلیل به این نتیجه رسیده اند که ابوطالب ایمان آورده بود. مثلا دکتر زریاب خویی که با آوردن نکات متنوع سعی کرده است تا احساسات را در گزینش و نگارش تاریخ دخالت ندهد می نویسد: من معتقدم ابوطالب در دفاع و حمایت از برادرزاده اش نه تنها رعایت حمیت و تعصب خانوادگی را کرده بود ، بلکه دفاع شدید و سرسختانه او تا آخرین نفس دلیل ایمان و اعتقاد او به اسلام و رسالت برادرزاده خود بوده است.[1] در این مورد دکتر زرگر نژاد می نویسد:بر پایه تحلیل عقلانی رفتار ابوطالب، وی در صورت پای بندی واقعی به شرک ، هرگز نمی توانست تعصب قومی را تا آن حد شدت دهد که شاهد هتک حرمت عقاید شرک آمیز خود باشد.به عبارت دیگر اگر این موضوع درست باشد به این معناست که او از برادر زاده اش حمایت می کرد تا وی امکان توهین به عقاید مشرکین از جمله ابوطالب را داشته باشد لذا اگر ابوطالب واقعا مشرک بود به جای دفاع از برادرزاده اش به او نهیب می زد تا پافشاری محمد را (ص) را محدود کند و هم جان وی را نجات دهد و هم عقاید شرک آمیز خود را ، اما تاریخ سراغ ندارد که ابوطالب کمترین نهیبی به پیامبر (ص) زده باشد[2] در این باره علامه امینی هم در کتابی جدا و مفصل به شرح احوال و سیاستهای ابوطالب پرداخته است.[3]
[1] – عباس زریاب خویی ، سیره رسول الله، تهران، سروش ، 1376 ، ص 179
[2] – غلامحسین زرگر نژاد ، تاریخ صدر اسلام / فصل حماسه مقاومت در شعب ، تهران ، سمت ،1378 ، ص 293
[3] – ر. ک عبدالحسین امینی ، ابوطالب مظلوم تاریخ
