امام و ریاست جمهوری
صفات رئیس جمهور از نظر امام خمینی (ره) چه بود؟
پاسخ
امام خمینی (ره) بر پایبندی به احکام شر، علاقه به ملت، عدم وابستگی به بیگانه و صفاتی که در قانون اساسی آمده است تأکید داشتند، در ادامه بخش هایی از سخنان ایشان را برای شما ذکر میکنیم تا پاسختان را دریافت کنید:
صفات رئیس جمهور در قانون اساسی
قانون اساسى را ملاحظه كنند و صفات رئيس جمهور را در آنجا ملاحظه كنند، و كسى كه داراى آن صفات بود و او را به آن صفات مىشناسيد به او رأى بدهيد، و اگر فاقد آن صفات باشد، احتراز كنيد از رأى دادن به او. روز سرنوشتسازى است. مىخواهيد زمام كشور را به يك كسى بدهيد كه مؤثر است در مقدرات كشور شما. سهلانگارى نكنيد، و به پاى صندوقها برويد، و با هم اجتماع كنيد، و كسى كه لايق براى اين مقام است و داراى آن صفاتى است كه سوء سابقه نداشتن، وابستگى به رژيم سابق نداشتن، اينها از امورى است كه بايد ملاحظه بشود. و آقايان نبايد سستى كنند در رفتن. به پاى صندوق بروند. لكن به كسى كه اين صفات را دارد رأى بدهند.
* صفاتی که رئیس جمهور باید داشته باشد
من اميدوارم كه اشخاصى كه كانديدا شدند براى رياست جمهورى شما توجه كنيد و كسى كه از همه متعهدتر به اسلام، سوابقْ سوابقِ خوب، پيوسته به هيچ طرفى نه شرقى باشد، نه غربى باشد، نه غربزده باشد، نه شرق زده باشد، مسلمان باشد، پيرو احكام اسلام باشد، ملى باشد، دلسوز به ملت باشد، خدمتگزار به ملت باشد، سوابقش خوب باشد، در رژيم سابق هيچگاه وارد نشده باشد و با اجانب پيوند نداشته باشد، از خودتان باشد و براى خودتان. اختيار دست شماست.
*امام بنای معرفی شخص خاصی را نداشتند
من بنا ندارم كه كسى را تعيين كنم. ما همين اوصاف رئيسجمهور را و اوصاف وكلايى كه بعد مىخواهيد انشاءاللَّه تعيين كنيد بايد بگوييم و شما خودتان انتخاب كنيد و از تفرقه و تفرق پرهيز كنيد. اشخاص را هم ملاحظه سوابقشان را بكنيد كه قبل از انقلاب چه بودهاند، در حال انقلاب چه بودهاند، و بعد از پيروزى نسبى چه كردند و چه بودند. و پس از اينكه همه اوصافش را به دست آورديد و او را شخصى دانستيد كه لياقت دارد براى يك همچو مسندى و مىتواند اين مملكت را به طورى كه خدا مىخواهد اداره كند تا آن حدودى كه در اختيار اوست، و شخصى است كه تعهد به اسلام دارد، اعتقاد به قوانين اسلام دارد، در مقابل قانون اساسى خاضع است و اصل صد و دهم ظاهراً كه راجع به ولايت فقيه است، معتقد است و وفادار است نسبت به آن، يك همچو شخصى را شماها خودتان انتخاب كنيد و گروههاى مردم را هم وادار كنيد كه يك همچو شخصى را انتخاب كنند و از تفرقه بپرهيزند.
توطئه ها يك قسم زيادش به وسيله آنهايى كه وابسته به آن قدرتهاى بزرگ، وابستگى به قدرتهاى بزرگ دارند، يك مقدار زيادش صرف مىشود فعاليتها در اينكه، نگذارند جمهورى اسلامى پيدا بشود. نگذارند يك رئيس جمهور متعهد و مسلمان و دلسوز براى ملت، غير وابسته به شرق و غرب پيدا بشود.
* دشمن در صدد است افراد منحرف را رئیس جمهور کند
احتمال اين است كه يك رئيسجمهور، يكوقتى آنها كه در صددند، و اشخاص منحرف درصددند كه يك منحرفى را- مثلًا فرض كنيد- تعيين كنند و جا بزنند، يك منحرفى كه شايد در طول مدت حياتش هم خودش را ملى جا زده، چنانچه ديديد مثل بختيار كه در جبهه ملى و- نمىدانم- از طرفدارهاى دكتر مصدق، و اينها ده- بيست سال اينجا اين را حفظش كردند و [با چهره] ملى، بعد هم ديديد چه جنايتكارى از كار درآمد و الآن هم مشغول هست. يك آدمى كه به امريكا [پيشنهاد] مىكند كه دخالت نظامى مثلًا بكن … آدمى كه مىگويد ملى، خودش را ملى حساب مىكند آن وقت تأكيد مىكند كه امريكا اين كار را بكند. اينها دارند، يك همچو اشخاصى [را] ذخيره دارند. ممكن است يك اشخاصى خودشان را، اگر ما غفلت بكنيم جا بزنند و يك مقامى را بگيرند.
* تاوان اشتباه سنگین است
به زن و مرد و آن كسى كه به حد رأى دادن قانونى رسيده واجب است اين مسأله كه در پاى صندوقهاى تعيين رئيس جمهور حاضر بشوند و رأى بدهند. چنانچه سستى بكنيد، كسانى كه مىخواهند اين كشور را به باد فنا بدهند، ممكن است پيروز بشوند. بايد همه شما، همه ما، زن و مرد، هر مكلف همان طور كه بايد نماز بخواند، همان طور بايد سرنوشت خودش را تعيين كند. ما يك سيلى خورديم از اشتباه، ما همه اين نابسامانيهايى كه الآن داريم براى اينكه اشتباه كرديم، نبايد اشتباه تكرار بشود. دنبال اين باشيد كه يك نفر صد در صد مكتبى، اسلامى، در خط اسلام، براى رياست جمهور انتخاب كنيد. همه گروهها و همه جمعيتها، همه علماى بلاد و همه مردم بلاد بايد در اين امر حياتى كه اگر اشتباه باز بكنيم، باز بعد از چندى بايد يك عزلى پيش بيايد و دوباره از سرگرفتار بشود، باز اشتباه نكنيم.
اكنون كه با از دست دادن سربازى گرانقدر و رئيس جمهورى خدمتگزار و متعهد چون شهيد رجايى[1]– كه خدايش رحمت فرمايد- براى تعيين رئيس جمهور به پاى صندوقهاى رأى خواهيم رفت، لازم است ملت عزيز، رشد و استقامت و پايدارى خود را در پيشگاه خالق و صاحب اسلام و در نزد جهانيان و در پيش چشمان حيرتزده دشمنان و بدخواهان اسلام كه شما را با تهمتهاى گوناگون هدف قرار داده و وفادارى شما عزيزان متعهد به جمهورى اسلامى را مورد سؤال و ترديد انگاشتهاند ثابت و با شور هر چه بيشتر، يكپارچه در اين امرى كه حفظ حيثيت جمهورى اسلامى و ملت شريف بسته به آن است به سوى صندوقهاى رأى چون موجى خروشان و دريايى مواج، با صفوفى فشرده رفته رأى خود را به شخصى كه متعهد به اسلام و خدمتگزار به ملت و كشور و حامى مستضعفان و داراى بصيرت در امر دين و دنيا و منزّه از گرايش به شرق و غرب و مكتبهاى انحرافى و داراى ديد سياسى است، بدهيد.
* وجوب شرعی شرکت در انتخابات
امروز شركت در انتخابات رياست جمهور نه فقط يك وظيفه اجتماعى و ملى است، بلكه يك وظيفه شرعى اسلامى والهى است كه شكست در آن، شكست جمهورى اسلامى است، كه حفظ آن بر جميع مردم از بزرگترين واجبات و فرايض است و وسوسه در آن از شيطان بلكه عمال شيطان بزرگ است.
برادران و خواهران با هوشيارى بسيار و ديد اسلامى سياسى با مسائل برخورد كنيد و از وسوسه منحرفان و مخالفان اسلام و وابستگان به سياست اجانب اجتناب نماييد كه اينان با هر وسيله مىخواهند[2] پايههاى جمهورى اسلامى را متزلزل كنند، و به خيال رسيدن به مقاصد خودشان، از هر فرصتى بهرهبردارى نمايند و نگذارند كه شما در اين امر حياتى كه شخصيت خود و كشورتان بسته به آن است شركت كنيد.
* وظیفه علما آگاه کردن مردم به تکلیف انتخابات
اينجانب از علماى معظم و ائمه جمعه و جماعات محترم و خطبا و گويندگان متعهد در سراسر كشور تقاضا دارم كه مردم شريف را از اهميت اين موضوع حياتى و سرنوشتساز مطلع و آنان را به تكليف شرعى خود ارشاد فرمايند. از نويسندگان و گويندگان و روشنفكران و اساتيد محترم و معلمان و دانشمندان كشور تقاضا دارم كه در هر مسلك و گروهى هستند، به يك مطلب مهم توجه نمايند كه اگر خداى نخواسته جمهورى اسلامى، اين دسترنج تودههاى عظيم رنج كشيده و ستمديده، شكست بخورد، هرگز گمان نكنند كه به جاى آن يك رژيم متعهدتر و غمخوارتر و ملىتر و اسلامىتر روى كار مىآيد؛ و به يقين بدانند كه يك رژيم صد درصد غربى امريكايى يا شرقى كمونيستى به دست يكى از دو ابرقدرت، جايگزين آن مىگردد، اگر چه با صورت ملى و اسلامى. پس در اين صورت، كارشكنى يا بىتفاوتى در اين امر، نزديك كردن كشور است به سوى دو قطب جهانخوار و به هدر دادن خونهاى جوانان و زحمتهاى طاقت فرساى ملت. و از انجمنهاى اسلامى در سطح كشور مىخواهم كه در هر محلى كه هستند، كسانى را كه با آنان تماس دارند به اهميت اين امر آشنا نمايند. اميد است خداوند متعال، امت اسلامى را موفق فرمايد كه براى پيشرفت مقاصد اسلامى هر چه بيشتر كوشش نمايند و توفيق خدمت به همه ما مرحمت فرمايد.
گرچه دست جنايتكاران و منافقان، رئيس جمهور متعهد و مؤمنى را از ملت مجاهد ايران گرفت و يكى از خدمتگزاران صديق را به شهادت رساند و ملت عزيز را از خدمت او، و او را از خدمت به ملت محروم كرد و گمان كرد كه با ترور اشخاص، ملت بپاخاسته از تصميم خود عقب مىنشيند و در خدمت به اسلام بزرگ سستى مىورزد و در نتيجه راه براى قدرتهاى چپاولگر باز مىشود، ولى شركت بىسابقه مردم كشور، اميد بدخواهان را مبدل به يأس و طمع آزمندان را براى هميشه بريد.[3]
منابع
[1] شهيد محمدعلى رجايى، دومين رئيس جمهورى اسلامى ايران، در تاريخ هشتم شهريور ماه 1360 بر اثرانفجار بمبى كه تروريستهاى منافق( گروهك به اصطلاح مجاهدين خلق ايران) در محل كار او منفجر ساختند، به همراه نخستوزير، شهيد دكتر محمدجواد باهنر، به شهادت رسيد.
[2] اصل: مىخواهد.
[3] خمينى، روح الله ( رهبر انقلاب و بنيان گذار جمهورى اسلامى ايران)، انتخابات، در انديشه امام خمينى «س»، 1جلد، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى (س) – تهران – ايران، چاپ: 7، 1387 ه.ش.
