مختصری در باب دوران امام سجاد علیه السلام
؟س: دوران امامت امام سجاد اوضاع جامعه چگونه بود و کلا درباره خود حضرت توضیحاتی بدهید
ج: امام علي بن الحسين (ع) چهارمين امام شيعيان است. او از سال 61 هـ پس از شهادت پدرش امام حسين (ع) در واقعه‌ي كربلا، امامت را عهده‌دار شد و تا سال 94 يا 95 هـ عهده‌دار اين مقام بود. امام سجاد (ع) در اين زمان با پنج خليفه‌ي اموي به نامهاي يزيدبن معاويه، معاويه بن يزيد، مروان بن حكم، عبدالملك مروان و وليد بن عبدالملك همزمان بود.
دوران امامت امام سجاد (ع) يكي از شگفت‌ترين دوره‌هاي تاريخي اسلام است كه در آن تحولات متعددي روي داد. سنت پيامبر در اين زمان تقريباً به فراموشي سپرده شده و پيمانهاي اسلامي جاي خود را به همان پيمانهاي قبيله‌اي عصر جاهليت داده بود. خفقان و سركوب جاي خود را به آزادي و برابري داده و از اسلام در اين دوران جز نامي باقي نماند. به سبب گسترش فتوحات و افزايش سرمايه در جامعه اسلامي تجمل‌گرايي به اوج خود رسيده بود. فرهنگهاي بيگانه و تقاطي افكار گوناگون تهديدي عليه اعتقادات ديني اسلام بود.
در اين دوران خورشيد امامت شيعه تابيدن خود را از ذهن دانشمند امام سجاد (ع) آغاز كرده بود. امام سجاد تقريباً فعاليت سياسي آشكاري از خود بروز نداد. اين موضوع دستاويزي است تا كساني كه با اوضاع تاريخي آن زمان آشنا نيستند به نقد روشهاي سياسي امام (ع) بپردازند. آشنايي بيشتر تاريخي با شرايط زمانه‌ي امام (ع) و درك آن حضرت از شرايط سبب مي‌شود كه خوب به دلايل اقدامات آرام امام ـ كه اقتضاي زمان خود بود ـ پي ببريم. امام پاسدار خون شهيدان كربلا بود در سخن امام آهنگ جهاد و شهادت لابلاي نغمه‌هاي عرفاني دعا نهفته است. او ارتباط نسل معترض شيعه را با خود در آن شرايط خفقان به وسيله‌ي دعا حفظ نمود. در آن جو خفقان پليسي، رهبري امام چنان حساب شده بود كه حكومت هم تا اواخر عمر امام متوجه آن نشود و آنگاه كه متوجه شد او را به شهادت رساند.
