میزان کارآمدی رهبری
شبهه: رهبری صلاحیت مدیریت جامعه را نداشته و کارآمدی لازم را ندارد؛ مثلا توصیه به «آتش به اختیار» می کند در حالی که این کار نقض قانون است و فرمانی کارآمد نیست.
پاسخ:
اوّلا، شایستگی رهبری برای هدایت جامعه چیزی نیست که بر کسی پوشیده باشد، از زمانی که مقام معظم رهبری ولایت را پس از رحلت امام خمینی ره به دست گرفته تا به امروز جامعه را چه در بعد داخلی و چه در سیاست خارجی به بهترین نحو هدایت کرده و دوست و دشمن جز قلب‌های مریض به این مسئله اعتراف دارند.
انقلاب در دوره چند دهه خود بعد امام خمینی ره با شدیدترین و ناجوانمردانه‌ترین چالش‌ها، فشارها، توطئه‌ها، تحریم‌ها و تهدیدهای غرب در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، علمی، امنیتی، جاسوسی، خرابکاری و غیره و از طرف دیگر با سوءمدیریت‌ها، آسیب‌ها، فتنه‌گری‌ها و چالش‌های داخلی مواجه بوده ولی به لطف خداوند سبحان و تحت زعامت، ولایت، تیزهوشی، تدبیر و مدیریت بی‌بدیل و بی‌نظیر رهبری معظم بر همه آن‌ها فائق آمده و به حرکت پرشتاب خود به سمت قله‌های مورد نظر ادامه داده است.
در اظهار نظر برخی از شخصیّت‌های مهم و اثرگذار جهان درباره عظمت شخصیّت و مدیرّیت مقام معظم رهبری آمده است:
کوفی‌عنان (دبیرکل اسبق سازمان ملل متحد): «آقای خامنه‌ای رهبر کل مسلمانان جهان است و ایرانی‌ها و مسلمانان جهان باید افتخار کنند که چنین رهبری دارند».
خاویرپرز دکوئیار (دبیرکل اسبق سازمان ملل): «من در عمر سیاسی خود، در بین سیاستمداران جهان شخصیتی به هوشمندی آقای خامنه‌ای ندیده‌ام».
پوتین (رئیس‌جمهور روسیه): «با عنایات به مطالعاتی که من درباره مسیح داشته‌ام در ملاقات با رهبر ایران تمام ویژگی‌های نوشته‌شده برای مسیح را در آیت‌الله خامنه‌ای دیدم و برایم متجلی شد. حکیم بزرگی در ایران نشسته است که به ذهن من خطور نمی‌کرد او تا به این حد همه جانبه‌نگر باشد. او حکیم و دانشمندی است که تصمیم‌گیری و تنظیم سیاست ایران با اوست و با وجود درایت و هوش سرشار ایشان هیچ خطری متوجه ایران نمی‌شود. من در ملاقات با ایشان معنای واقعی قانون اساسی جمهوری اسلامی و مفهوم ولایت فقیه و ولایت علمای دینی را که شنیده بودم، فهمیدم.»[1]
ثانیا، فرمان «آتش به اختیار» چنانچه برخی به اشتباه تفسیر نمودند، به معنای هرج و مرج‌طلبی، قانون‌شکنی و اقدامات نابهنجار و خلاف شرع نیست، حاکمیت اسلام که حاکمیّت قانون است هرگز با قانون شکنی و هرج و مرج هم‌خوانی ندارد و لذا همانگونه که برای همگان مشهود است تاکنون هیچ‌گاه مقام معظم رهبری، جامعه را به هرج و مرج و قانون شکنی دعوت نکرده و تمام تلاش و تأکید ایشان بر قانون‌مداری بوده و با قانون‌شکنان برخورد می‌کرد و لذا تفسیر «آتش به اختیار» به قانون شکنی و نقض قانون نادرست است.
«آتش به اختیار» که رهبر معظم انقلاب در دیدار با دانشجویان و در حوزه امور فرهنگی مطرح کردند و نشان از اعتماد رهبری به جوانان مؤمن و پاکدل دارد، به این معناست که به دلیل کوتاهی برخی مسئولین فرهنگی کشور در مقابله با جنگ نرم دشمن، جوانان مؤمن، دلسوز و دغدعه‌مند، چشم امید به مسئولین و دستگاه‌های فرهنگی نداشته باشند و بدون اعلام از قراگاه فرماندهی با استفاده از ظرفیت‌های خودجوش فردی و گروهی و با هر امکاناتی که در اختیار دارند، برای پیش‌برد گفتمان انقلاب اسلامی، اشاعه فرهنگ ناب محمّدی و خنثی کردن توطئه‌های دشمنان اقدام کنند.[2]
ولی فقیه در صورتی در انجام وظیفه‌اش موفّق بوده و انقلاب را برای رسیدن به قلّه‌های پیشرفت مادّی و معنوی راهبری خواهد کرد که کارگزاران و مسئولان از دستور‌های او اطاعت کرده و به وظیفه‌های خود عمل کنند، در غیر این صورت رهبری وظیفه دارد راه‌های دیگری را برای اجرای قوانین شریعت بپیماید که یکی از آن راه‌ها، فرمان «آتش به اختیار» است و در این راه مردم نیز موظّفند از رهبری حمایت کنند.
شهيد بهشتى و برخی از همفکرانش در اين زمينه مىگويند:
«اگر نهادهاى قانونى در انجام وظايف قانونى خود در برخورد با جريانات ضد اسلامى كوتاهى كنند، افراد و تشكلهاى اسلامى بايد از مسؤولان بخواهند كه وظيفه خود را انجام دهند و اگر آنان طفره رفتند و براى مصالح جامعه اسلامى، احساس خطر شد، بايد افراد و احزاب مسلمان از رهبرى مستقيماً كسب تكليف كنند و طبق دستور مستقيم ولى امر عمل نمايند، تا بدين ترتيب هم واجب مهمِ نگهبانى از جمهورى اسلامى زمين نماند و هم به راه هرج و مرج كشانده نشود».[3]
حضرت امام(ره) نيز در صورت كوتاهى مسؤولان در انجام وظايف خويش، راه حضور مردم را باز گذاشته و در وصيت نامه الهى – سياسى خويش تصريح مىكند:
«و از آنچه در نظر شرع حرام و آنچه بر خلاف مسير ملت و كشور اسلامى و مخالف با حيثيتِ جمهورى اسلامى است، به طور قاطع اگر جلوگيرى نشود، همه مسؤول مىباشند و مردم و جوانان حزب اللهى اگر برخورد به يكى از امور مذكور نمودند به دستگاههاى مربوطه رجوع كنند و اگر كوتاهى نمودند، خودشان مكلف به جلوگيرى هستند».[4]
بنابر این فرمان «آتش به اختیار» که رهبری آنرا صادر کردند نه تنها نقض قانون که نیست، بلکه یکی از وظایف رهبری در هدایت مردم برای پیگیری اجرای قوانین اسلامی در جامعه و در واقع راهی میان‌بُر برای مقابله با شبیخون فرهنگی و جبران کوتاهی‌های برخی مسئولان است.
[1] . ر.ک: سید عبدالله متولیان، پایگاه اطلاع رسانی مشرق، ۳۰ سال مدیریت هوشمندانه آیت‌الله خامنه‌ای، ۱۳ خرداد ۱۳۹۸، به نقل از روزنامه جوان، قابل دسترسی در : https://www.mashreghnews.ir/news/963937.
[2] . ر.ک: پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام، آتش به اختیار در عرصه فرهنگی، قم، انتشارات زمزم هدایت، 1397، ص 18-23.
[3] . محمد سروش، مقاومت و مشروعيت تأملى در حق تمرّد «بر» دولت و «در» دولت(ص75-117)، فصلنامه حكومت اسلامى، سال هفتم شماره سوم، پاييز 1381، ص 110.
[4] . روحالله خمينى، صحيفه امام، تهران، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى( س)، 1389 ه. ش، ج 21، ص 436.
تهیه: محسن مروتی
