س:واکنش سیاسی امام سجاد(ع) در شام چگونه بود؟
ج:در شام
نقش‌آفريني امام در كوفه و شام حفظ و ثبات حقانيت امام در مجالس ابن زياد و يزيد بود. نقل است كه در راه شام با كسي سخن نگفته اما در شام در پاسخ مرد شامي كه به امام ناسزا مي‌گفت صبر كرد تا او آنچه مي‌خواست گفت. آنگاه پرسيد اي مرد، آيا قرآن خوانده‌اي؟ مرد پاسخ داد بلي امام گفت اين آيه را خوانده‌اي؟ قل لااسئلكم عليه اجرا الا الموده في القربي.[1] مرد پاسخ داد: آري. امام گفت و اين آيه را… وآت ذي القربي حقه.[2] پاسخ شنيد: بلي. گفت: اين آيه را؟ انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيرا.[3] مرد پاسخ داد: بلي. امام فرمود: اين آيه‌ها در حق ماست و ما ذوي القربي‌ايم.[4] مرد شامي شرمنده شد.
هم در شام بودند كه ابراهيم پسر طلحه خواست كينه‌ي ديرين خود را بازستاند و با كينه‌ي طعنه‌آميز به امام گفت: علي‌ابن‌الحسين! حالا چه كسي پيروز است؟ امام (ع) فرمود اگر مي‌خواهي بداني چه كسي پيروز است هنگام نماز، اذان و اقامه بگو.[5]
در مجلس يزيد معروف است كه ابتدا يزيد به تندي با او برخورد نمود اما پاسخهاي امام سخت كوبنده بود.[6] امام فرمود: يزيد اگر مي‌دانستي چه كرده‌اي و بر سر پدر و برادر و عموزاده‌هاي من چه آورده‌اي به كوهها مي‌گريختي و بر ريگهاي خفتي و بانگ وفرياد برمي‌داشتي. سر پدرم حسين فرزند علي و فاطمه كه وديعت رسول خداست بردر شهر شما آويزان باشد؟ روز قيامت جز پشيماني نخواهي داشت.
در مسجد شام وقتي خطيب خاندان امام را ناسزا گفت امام اجازه خواست تا به منبر شود و سخناني بگويد. مضمون سخنان امام چنين است: اي مردم هر كه مرا مي‌شناسد كه مي‌شناسد اما براي آن كه نمي‌شناسد، مي‌شناسانم. من پسر مكه و منايم من پسر مروه و صفايم، من پسر محمد مصطفايم… من پسر علي مرتضايم، من پسر فاطمه زهرا و خديجه كبرايم،من پسر آنم كه او را به ستم در خون كشيدند و سرش از قفا بريدند من پسر آنم كه تشنه جان داد و تن او بر خاك كربلا افتاد و عمامه‌ي او را ربودند … مردم خداي تعالي ما اهل بيت را نيك آزمود و رستگاري و عدالت را در ما نهاد و هلاكت رابه دشمنان ما داد. امام هنگام اذان وقتي نام پيامبر برده مي‌شد به يزيد گفت اين محمد جد من است يا جد تو… اين سخنان امام موضع يزيد را تغيير داد و اسيران را با احترام به عراق روانه كرد. همچنين در يك گفتگوي ديگر با مردم شام امام از كشتن پدرش واسارت خانواده‌اش انتقاد كرده است. يزيد به نوعي تقصير قتل را به گردن عبيد‌الله انداخت. اين موضع امام تكميل‌كننده‌ي قيام امام حسين (ع) بود.
