پان ترکیسم

پان ترکیسم جریان نژادپرستانه ای است که در اواخر دوره عثمانی در ترکیه به قدرت رسید.

پان ترکیسم (Pan-Turkism) ایدئولوژی ملی اقوام ترک است که پیش از آغاز جنگ جهانی اول ایدئولوژی دولتی در ترکیه عثمانی اعلام شد و هدفش گردآوری همه اقوام پراکنده ترک از اروپای غربی تا خاور دور و از چین تا اقیانوس منجمد شمالی، تحت حکومت واحد بود. امپراتوری عثمانی از آغاز تأسیس خود سیاست برپایی یک وطن مشترک برای ترکها را در پیش گرفته بود. طبق ایدئولوژی پان ترکیسم این هدف بایستی در سه مرحله تحقق می یافت:

1- ترکیسم : ایدئولوژی پان ترکیسم تنها از طریق حضور یک ترکیه قومی می تواند تحقق یابد . برای اینکه ترکیه بتواند نقش خود را بخوبی ایفا کند بایستی بافت قومی آن یکپارچه ترک شود. ملل دیگر بایستی یا ترک شوند یا از میان بروند.

2- اغوزیت : هدف ایجاد یک حکومت اغوزی است. اتحاد و همبستگی ترکیه، آذربایجان، ترکمنستان، آذربایجان ایران و ترکمن ها بایستی اغوزستان فردا را تشکیل دهد.

3- تورانیسم : ایجاد یک دولت متحد و مستقل تورانی که شامل تمامی اقوام تورانی می شود.

اجرای طرح پان ترکیسم از همان دوران حکومت عبدالحمید آغاز شد و سپس مورد پذیرش رسمی و پیگیری ترکهای جوان قرار گرفت. از آن پس، این ایدئولوژی محور سیاستهای دولتی همه حکومتهای ترک به ویژه ترکیه را تشکیل داد.