چه انتقاداتی بر مسیحیت فعلی و تثلیث وارد است؟
سوال :
تثلیث مسیحیت، و ایرادات وارد بر آن چیست؟
جواب :
قطعا” مسیحیت اصیل (دین حضرت عیسی (ع ) دینی توحیدی است و از شرک و تثلیث مبرا است ; مسیحیت به جای مانده – چه قبل از اسلام و چه پس از آن – آلوده به اندیشه تثلیث بوده است . مسیحیت , از یک سو خداوند را واحد می داند و از سوی دیگر, برای ذات او سه ((اقنوم )) (جلوه وجود) قائل است :
1- خدای پدر, که خالق جهان است ,
2- خدای پسر, که همان مسیح است ,
3- خدای روح القدس , که خدای فعال است و در دل های بندگان حیات می دمد. مسیحیت پس از اسلام , سعی کرده است خود را از شرک و تثلیث پاک و پیراسته معرفی کند و برای سه گانگی – در عین یگانگی خدا – توجیهاتی بیاورد. اما این توجیهات هرگز شرک را از عقاید آنان نزدوده است . بخشی از این توجیهات , به یگانگی ذات و سه گانگی در خاصیت و آثار اشاره دارد و بخشی از آنها, وحدت را در وحدت هر یک از سه خدا می داند و… از آنجا که این توجیهات راه به جایی نمی برد; در نهایت می گویند: راز سه گانگی خداوند, با عقل توجیه نمی شود و قابل فهم نیست . با الفاظ بشری نیز قابل بیان نیست و فقط باید به آن ایمان آورد. اما این ادعا (غیرقابل توجیه عقلی بودن تثلیث ) در کنار اعتراف به وحدانیت خداوند, زمانی می تواند شائبه شرک را بزداید که اعتراف به وحدانیت خداوند. به معنای وحدانیت او در الوهیت , خالقیت , ربوبیت و… باشد; به گونه ای که هیچ موجود دیگری – به طور مستقل از خداوند یکتا – الوهیت , خالقیت و ربوبیت نداشته باشد. در حالی که مسیحیت هرگز حاضر نیست الوهیت مستقل خدایان سه گانه خویش را انکار کند. گرچه برخی از متفکران مسیحی , این توجیه را پذیرفته و سه اقنوم را مظاهر یک خدا می دانند. اما این توجیه هرگز از سوی ارباب کلیسا پذیرفته نشده است و در واقع عقیده این متفکران , خارج از عقیده عام مسیحیت است .
برای مطالعه بیشتر ر.ک :
– اسلام شناسی , دین تطبیقی , دکتر منوچهر خدایار محبی , انتشارات توس
– کلام مسیحی , توماس میشل , حسین توفیقی , مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب
– تحقیقی در دین مسیحی , جلال الدین آشتیانی , نشر نقاش
– سر التثلیث و التوحید, قمص فلیمون الانبا بیشوی , دار نوبار
– مقارنه الادیان (المسیحیه ) احمد شلبی , مکتبه لنهضه المصریه
– حقیقت مسیحیت , موئسسه در راه حق