چگونه از فاطمه زهرا (س) الگو بگیریم؟
پاسخ این پرسش را با استفاده از بیانات آیت الله مصباح برای شما توضیح می‌دهیم:[1]
حضرت زهرا الگوی همه انسان‌ها
حضرت فاطمه زهرا (س) نه تنها الگویی برای زنان، بلکه برای همه انسان‌هاست. آیات قرآن کریم به معرفی شخصیت‌هایی چون همسر فرعون و مریم (س) پرداخته که برای تمامی مؤمنان، اعم از مرد و زن، قابل اقتباس هستند. ابعاد مختلف وجودی ایشان شامل علم، فرهنگ، عبادت و سیاست است که می‌تواند برای مردان نیز الهام‌بخش باشد. الگوگیری از ایشان باید در حد وسع و توان هر فرد باشد؛ حتی اگر نتوانیم به تمام کمالات ایشان برسیم، باید تلاش کنیم تا به آن نزدیک شویم.
پیش‌شرط‌های الگوپذیری
برای الگوگیری از شخصیت‌های بزرگ مانند حضرت زهرا (س)، پیش‌شرط‌هایی لازم است. قرآن بر این نکته تأکید دارد که ایمان و یاد خداوند از شروط اصلی برای اقتدا به پیامبر (ص) است. بدون این پیش‌شرط‌ها، نمی‌توان از زندگی آنان بهره‌برداری کرد. زندگی حضرت زهرا (س) باید به عنوان یک الگوی عملی مورد توجه قرار گیرد. ذکر فضائل ایشان مانند دختر پیامبر بودن یا همسر علی (ع) به تنهایی درس‌آموز نیست و باید به ابعاد عملی زندگی ایشان توجه کرد.
فاطمه الزهرا
ابعاد شخصیتی حضرت زهرا (س)
ابعاد شخصیتی حضرت زهرا (س) شامل معرفت به امام، صبر، متانت و عبادت است. این ویژگی‌ها باید در زندگی فردی ما مورد توجه قرار گیرد تا بتوانیم از ایشان الگو بگیریم. وظیفه ما این است که ابعاد شخصیتی و رفتاری ایشان را به جامعه معرفی کنیم و تلاش کنیم تا آموزه‌های ایشان را در زندگی خود پیاده کنیم.
پاسخ به شبهه درباره الگوگیری از حضرت زهرا (س)
شبهه‌افکنی در مورد الگوگیری
برخی افراد با کمبود معرفت یا از روی شیطنت، سعی دارند زندگی حضرت زهرا (س) و دیگر ائمه را به سطح زندگی عادی تنزل دهند و می‌پرسند که آیا ممکن است ما به عنوان دختر پیامبر یا مادر امامان باشیم؟ این افراد می‌خواهند نشان دهند که زندگی ایشان قابل اقتباس نیست. ذکر ویژگی‌های حضرت زهرا (س) تنها برای افزایش معرفت و محبت نسبت به ایشان است و نه برای تقلید عینی از سبک زندگی ایشان.
واقعیت زندگی در زمان حضرت زهرا (س)
در آن زمان، سطح زندگی مردم متفاوت بود و بسیاری از ویژگی‌ها مانند نوع لباس یا شیوه تهیه غذا مختص آن زمان بود. بنابراین، نمی‌توان انتظار داشت که با توجه به امکانات امروزی، ما نیز باید همان شیوه‌ها را دنبال کنیم. الگو بودن حضرت زهرا (س) به معنای اقتباس از روح و معانی عمیق زندگی ایشان است، نه تقلید از جزئیات ظاهری.
تقسیم کار عادلانه در خانواده
پیامبر اکرم (ص) در تقسیم کار بین حضرت علی (ع) و حضرت زهرا (س) تأکید کردند که هر یک وظایف خاصی داشته باشند. این تقسیم کار به معنای همکاری و همدلی است که در خانواده‌ها باید وجود داشته باشد. برای ایجاد یک زندگی مشترک سالم، لازم است که اعضای خانواده مسئولیت‌های خود را به‌طور عادلانه تقسیم کنند.
اهمیت ساده‌زیستی و پرهیز از تجمل‌پرستی
عدم وابستگی به تجملات
انسان نباید به تجملات و زرق و برق زندگی اهمیت زیادی بدهد. این رویکرد که فرد همواره به دنبال لباس‌های جدید و دکوراسیون‌های متنوع باشد، با روحیه مؤمن که به آخرت وابسته است تناقض دارد. اگر واقعاً به زندگی ابدی خود ایمان داریم، باید بیشتر بر روی زاد و توشه برای آن زندگی تمرکز کنیم.
مقایسه دنیا با آخرت
زندگی دنیا نسبت به آخرت بسیار کوتاه و گذراست. مانند سفری کوتاه از یزد به تهران، نباید تمام توجه خود را صرف جزئیات این سفر کنیم. هدف اصلی ما باید زندگی ابدی باشد، نه صرفاً لذت‌های زودگذر دنیوی.
درس‌هایی از سیره اهل بیت (ع)
زندگی پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) الگوی مناسبی برای ماست که نشان می‌دهد نباید به مسائل دنیوی سخت‌گیرانه برخورد کنیم. ساده‌زیستی و قناعت باید در زندگی ما نهادینه شود تا از تجمل‌پرستی و چشم‌هم‌چشمی دور شویم.
تقویت روحیه قناعت
قناعت و وارستگی از تجملات یکی از اصول مهم در پیروی از سیره حضرت زهرا (س) است. این روحیه باید در خود تقویت شود تا بتوانیم از زرق و برق دنیا دوری کنیم. ساده‌زیستی نه تنها به آرامش فردی کمک می‌کند بلکه موجب ایجاد ارتباط بهتر با دیگران نیز می‌شود.
تدوین: محسن مروتی
منابع
[1] . https://mesbahyazdi.ir/works/spoken
