کودتای 28 مرداد
س:جریان کودتای 28 مرداد چیست؟
ج: اين يكى از غفلت هايى بود در تاريخ ايران كه مسير تاريخ ايران را اگر اين غفلت نشده بود برگردانده بود و ما حالا ابتلاء به اين صحبت ها اينجا نداشتيم و نه من اينجا بودم و نه آقايان ، همه سركار خودشان در مملكت خودشان بودند اين غفلت بزرگ از رجال سياسى و علما و عرض بكنم كه ساير اقشار مملكت ما واقع شد و اين آدم را تحميل كردند بر ما و دنباله اش هم گرفتند كه قدرتمندش كنند از آن وقت تا حالا هم غفلت ها شده است ، قوام السلطنه [1] مى توانست اين كارها را بكند لكن با غفلت ها، با ضعف نفس ها، نكرد. از او بالاتر دكتر مصدق بود، قدرت دست دكتر مصدق آمد لكن اشتباهات هم داشت او براى مملكت مى خواست خدمت بكند لكن اشتباه هم داشت يكى از اشتباهات اين بود كه آن وقتى كه قدرت دستش آمد اين را خفه اش نكرد كه تمام كند قضيه را، اين كارى براى او نداشت آن وقت ، هيچ كارى براى او نداشت بلكه ارتش دست او بود، همه قدرت ها دست او بود و اين هم اين ارزش نداشت آن وقت ، آن وقت اين طور نبود كه اين يك آدم قدرتمندى باشد و مثل بعد كه شد، آن وقت ضعيف بود و زير چنگال او بود لكن غفلت شد. غفلت ديگر اينكه مجلس را ايشان منحل كرد و يكى يكى وكلا را وادار كرد كه برويد استعفا بدهيد وقتى استعفا دادند يك طريق قانونى براى شاه پيدا شد و آنكه بعد از اينكه مجلس نيست تعيين نخست وزير با شاه است ، شاه تعيين كرد نخست وزير را. اين اشتباهى بود كه از دكتر واقع شد و دنبال او اين مرد را دوباره برگرداندند به ايران ، به قول بعضى كه محمدرضاشاه رفت و رضاشاه آمد. بعضى گفته بودند اين را به دكتر كه كار شما اين شد كه محمدرضاشاه رفت (محمدرضا آن وقت يك آدم بى عرضه اى بود و تحت چنگال او بود) او رفت و رضاشاه آمد يعنى يك نفر قلدر آمد. اينها آن وقت گفتند نمى دانستند كه بعدها رضاشاه چند آتشه است . اين هم يكى از اشتباهات بود كه شده است .[2] امريكا با كودتاى نظامى ، مجددا شاه را بر ايران تحميل كرد و به نام مدرنيزه كردن مملكت ، انقلاب امريكايى شاه را به راه انداخت و ديديم كه نتيجه تمام اين انقلاب به سود آمريكا و خرابى ايران بود.[3]
[1] احمد قوام (1252-1334 ه -.ش ) ملقب به قوام السلطنه چهار بار نخست وزير شد و آخرين بار در 30 تير 1331 عزل شد؛ وى در تاريخ ايران به عنوان يكى از وابستگان معروف سياست استعمارى انگليس و امريكا معرفى شده است و امتيازات مختلفى بويژه در خصوص نفت به امريكا داد و عامل مهم بسط و توسعه سياستهاى ايالات متحده در ايران بود.
[2] صحيفه نور جلد:3 صفحه :36 تاريخ سخنرانى :16/8/57
[3] صحيفه نور جلد:3 صفحه :235 تاريخ سخنرانى :2/9/57