صله رحم، تمسخر و اثرات منفی
با توجه به كتاب و سنت ميدانيم كه صله رحم در بدترين شرايط نبايد قطع شود، اگر صله رحم با اقوام دور يا نزديك، موجب تمسخر يا تحقير و يامواردي از اين نوع شود، و اثر منفي داشته باشد، در زندگي آن طرف، آيا اين صلهرحم جايز است يا خير؟
پاسخ: درباره اهميت صله رحم گفته شده كه رحم به هيچ وجه نبايد قطع شود. روايات فراواني داريم؛ مثلاً از امام رضا(ع) نقل شده است كه فرمود: صله رحم عمر سه ساله را سي سال ميكند و قطع رحم عمر سي و سه ساله را سه ساله ميكند. از امام صادق(ع) نقل شده كه فرمود: صله رحم اعمال را پاك ميكند، اموالرا رشد ميدهد، بلاها را دفع ميكند، حساب قيامت را براي انسان آسان ميكند،اجلها را به تأخير مياندازد. امام صادق(ع) از قول حضرت اميرالمؤمنين(ع) نقلميكند، كه شما صله ارحام را داشته باشيد حتي اگر با يك سلام كردن باشد.«صلوا ارحامكم ولو بالسلام» . آياتي هم در مورد صله رحم در قرآن آمده است.اين بخش اول، كه اهميت قضيه اقتضا ميكند كه ما به آن توجه كنيم و كارينكنيم كه به قطع رحم منجر شود.
اما صله رحم تنها به معناي رفتن به خانه يكديگر نيست، گرچه يكي از مصاديقآن همين ميباشد. اما چنان كه از روايات هم برميآيد خود سلام كردن هم يك نوعصله ارحام ميباشد. تلفن كردن يك نوع ديگر است، از كوچكترين كه سلام كردن،
و در زمان ما تلفن زدن ميباشد، شروع ميشود، و ميرود بالا. اما حقيقت صله رحم يعني احسان به رحم و داشتن عاطفه و محبت نسبت به آنها، و رعايت حالآنها، و انفاق به آنها، كه اينها در روايات در معناي صله رحم آمده است. حالامواردي پيش ميآيد، خوب ميتواند با هديه دادن اين كار را بكند، يا نامهايبراي آنها بنويسد. اينها همه مصاديق صله رحم ميباشد مخصوصاً كمك كردن؛ميداند كه براي قومش مشكلي پيش آمده، يا خداي نكرده بيمار شده است،وقتي ميرود به عيادتش و هديهاي براي او ميبرد، آنجا كه ديگر بحث تمسخر وتحقير نيست، بله برخي خيال ميكنند صله رحم، يعني برود منزل اقوام، و آنقوم مرتكب بعضي از گناهان شود. خب ميتوان آنجا كه مجلس گناه باشد نرفت،و از مصاديق ديگر صله رحم استفاده كرد. همين قدر كه انسان اين كارها را انجامدهد و نسبت به رحم خود اظهار عاطفه داشته باشد، احسان كند و… اينها همهمصاديق صله رحم ميشود. در اين صورت ما ديگر هرگز دچار مشكل نميشويمو هيچ وقت به بنبست نميرسيم.
به هر حال اگر صله رحم مستلزم تمسخر يا تحقير مؤمن يا وقوع گناه ديگريباشد، بايد ملاحظه كرد كدام يك مهمتر است؟ صله رحم، يا پرهيز از گناهمذكور؟ و با انجام كار مهمتر و فساد كمتر تكليف انجام ميشود.