فعال
ماء معین در قرآن کیست؟
قل ارايتم ان اصبح ماوكم غورا فمن ياتيكم بماء معين ( آیه 30 ملک )
ترجمه : بگو اگر آبى كه شما به وسيله آن زنده ايد در طبقات زمين فرو برود چه كسى است كه آبى گوارا برايتان بياورد؟
كـلمـه(غـور)بـه مـعـنـاى فـرو رفـتـن آب در زمـيـن اسـت، و مـنـظـور از ايـن مـصدر اسم فـاعـل – غـائر – اسـت، و كـلمه ( معين )به معناى آب جارى در روى زمين است . و معناى آيه اين است كه : مرا خبر دهيد اگر آب شما به زمين فرو رود، و روى زمين آبى نماند، چه كسى كه در روى زمين برايتان آب جارى سازد؟
در ايـن بـاره رواياتى است كه آيه شريفه را بر ولايت على (عليه السلام) و دشمنى آن جـنـاب تـطـبـيق مى كند، كه البته منظور از آنها تفسير نيست بلكه تطبيق كلى بر مصداق است.
امام باقر عليه السلام در تفسير اين آيه فرمودند:
اين آيه درباره امام قائم عجل الله تعالي فرجه الشريف نازل شده است. خداوند ميفرمايد: اگر امامتان از شما غايب شود و ندانيد که او کجاست، چه کسي امام آشکاري براي شما خواهد آورد تا اخبار آسمان و زمين و حلال و حرام خداوند بلندمرتبه را براي شما بازگو کند؟ سپس فرمودند: به خدا سوگند تأويل اين آيه هنوز نيامده است و ناگزير خواهد آمد( کمال الدين، ج 1، باب 32، حديث3 )
بي گمان تطبيق اين آية شريفه بر جريان غيبت امام مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف و تأويل «ماء معين» به امام مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف در کلام گهربار امام باقر عليه السلام نه از سر تعبّد که به دليل وجود پارهاي از هماننديهاي لطيف است. به اختصار برخي از آنها را مرور ميکنيم:
1- آب مايه حيات است وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاء کُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ …( انبياء / 30) و هر چيز زندهاي را از آب پديد آورديم.
نفس عيسوي امام مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف نيز حياتبخش قلبهاي مردة انسانهاي آخرالزمان خواهد بود. امام باقر عليه السلام در تفسير آيه شريفه اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يُحْيِي الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا قَدْ بَيَّنَّا لَکُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ (حديد/17) بدانيد که خدا زمين را پس از مرگش زنده ميگرداند. به راستي آيات (خود) را براي شما روشن گردانيديم؛ باشد که بينديشيد». فرمودند: «خداي بلند مرتبه زمين را به واسطه قائم عجل الله تعالي فرجه الشريف حيات ميبخشد، بعد از اينکه مرده باشد و منظور از مردن آن کفر اهل زمين است و کافر همان مرده است.»( کمال الدين، ج2، باب58، ح13)
2- آب پاک و پاکيزه کننده است. امام مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف نيز افزون بر اينکه به مقتضاي «إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَکُمْ تَطْهِيراً»( احزاب / 33) از هر آلودگي پاک و پيراسته است، هم چون آب ناب آلودگيها را از قلبها ميزدايد و تيرگيها را از جانها ميبرد.
امام باقر عليه السلام در تفسير آيه شريفة الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الأُمِّيَّ… وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالأَغْلاَلَ الَّتِي کَانَتْ عَلَيْهِمْ (اعراف/157) همانان که از اين فرستاده، پيامبر درس نخوانده پيروي ميکنند…. او از (دوش) آنان قيد و بندهايي را که بر ايشان بوده است بر ميدارد» فرمود:
“و قائم عجل الله تعالي فرجه الشريف (چون قيام کند) آنان را به کار پسنديده فرمان ميدهد و از کار ناپسند باز ميدارد… و از (دوش) آنان قيدها را بر ميدارد… و آنان را از بندها رها ميسازد” (کافي، ج1، ص429، ح83 )
3- نياز به آب همگاني است. هيچ موجود زندهاي را نميتوان يافت که از اين ماية حيات بينياز باشد. همچنين است نياز به امام زمان؛ چرا که همة انسانها و لو در عمق درياهاي دانش فرو رفته باشند و اوج کهکشانهاي انديشه را در نورديده باشند، باز نه تنها دست نيازشان به آستان امام بلند است، بلکه نيازشان به امام، نيازي به اندازة اضطرار است؛ از اين رو امام صادق عليه السلام فرمودند: «اگر در روي زمين جز دو نفر باقي نمانده باشند يکي از آنها حجت خواهد بود.»( کافي، ج1، ص180 )
4- آبي که طبيعت و سرشتش سرشار از لطافت است در گلستان شکوفه ميروياند و در شورهزار خس. همينگونه است وجود سرتاسر لطف امام مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف که گرچه براي عموم انسانها که از فطرتهايي پاک و طبعهايي مستقيم برخوردارند ماية فرحناکي و شادماني است «ساکنان آسمان و زمين، پرندگان، حيوانات و ماهيان دريا از ظهور مهدي شادمان ميشوند.»( جامع البيان، ج15، ص17)
اما براي دجالصفتان و سفيانيسيرتان که جانهايي شورهزار دارند، مايه عذاب است و نقمت. «اين مبيد العتاة و المردة. کجاست ريشهکن کننده سرکشان و گردنکشان؟!»( دعاي ندبه)
5- آب گرچه گاهي از بستر زمين ناپديد ميشود؛ اما جريان زلال آن در اعماق زمين پيوسته برقرار است و زمين هرگز از نعمت آب محروم نخواهد شد؛ خواه دربستر آن و خواه در ژرفاي آن. نحوه حضور امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف در کرة زمين همچنين است. آن حضرت اگر در عيان زمان و زمين مشهود نباشد در نهان آن پيوسته حاضر و ناظر است. «همانا زمين از حجت خالي نخواهد بود؛ چه آشکار و عيان و چه پوشيده و پنهان.»( نهج البلاغه، حکمت 147)
6- فرو رفتن آب در ژرفاي زمين هرگز به معناي بيخاصيت شدن آن نيست. درختاني که ريشههاي ستبر و کشيده دارند، ميتوانند پيوسته پيوند خود را با آب محفوظ بدارند و از زلال آن بنوشند؛ گرچه دست علفهاي سبک و بيريشه از دامان آن محروم باشد
در عصر غيبت نيز آناني که روحهايي بلند و ايمانهايي استوار دارند، ميتوانند از فيض حضور و برکات فراوان او بهرهمند شوند. تنها انسانهاي بيريشهاند که از اين فيض محرومند؛ اگرچه آنها نيز به گونهاي ديگر بر سر خوان او نشستهاند و به يمن وجود او از نعمتهاي الهي بهرهمند ميشوند
مطالب مرتبط
9 آذر, 1404
