نشست «نظم اسلامی در فرآیند تمدنی» با حضور حجت الاسلام والمسلمین دکتر حبیب اله بابائی استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق(ع) برگزار شد. این نشست از سلسله بحث های فرایند تحقق تمدن نوین اسلامی است که در پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق(ع) آغاز شده است.

در ادامه گزارش سرفصل مباحث حجت الاسلام دکتر حبیب اله بابائی از نظر می گذرد:

نکته اول این است که ما باید مفهوم و ماهیت درست تمدن را بشناسیم. ما دو نوع نگاه به تمدن داریم: یکی در رابطه انسان با طبیعت و دیگری در رابطه انسان با انسان.

نکته دیگر اینکه تمدن را فرآیندی بدانیم که پس از شروع، هر نقطه از آن را بگیریم در نقطه­ای از تمدن هستیم و هر چقدر جلوتر برویم این فرآیند تکامل بیشتر پیدا می­کند.

نکته سوم نگرش تمدنی است. منظور از نگرش تمدنی این است که برنامه­ریزی سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی آینده با عینک تمدن صورت بگیرد.

جایگاه نظم در فرایند تمدنی: ما باید به نظم به مثابه دیسیپلین نگاه کنیم. نظم گاهی درونی و گاه بیرونی است و به عبارت دیگر ما نظم دوربینی و نظم تربیتی. یعنی نظمی که در مقابل دوربین ایجاد می شود و نظمی که ناشی از تربیت است. در تقسیم بندی دیگر، نظم به قانونی، اخلاقی و معنوی تقسیم می­شود. آنچه اسلام به آن توجه دارد بیشتر نظم معنوی است و در این نوع نظم رابطه انسان با خدا و خیر مطلق مدنظر است. در ادبیات قرآنی نظم معنوی به معنای قیچی کردن افراد خاطی نیست. حال اگر ما نظم را شاخصی برای تمدن فرض کنیم باید تمام اقسام فوق الذکر برای نظم مد نظر قرار گیرد.