کارگاه آموزشی آشنایی با مفاهیم و نحوۀ دستیابی به راهبرد
۱۲ تیر، ۱۴۰۲کتاب جمعیت و فرزندآوری
۱۷ تیر، ۱۴۰۲به گزارش روابطعمومی پژوهشگاه: به همت گروه مدیریت تحول علوم انسانی اندیشکدۀ راهبردی و آیندهنگاری پژوهشگاه، اولین نشست از سلسله نشستهای علمی کمیسیون علوم انسانی دفاعی امنیتی هفتمین کنگرۀ بینالمللی علوم انسانی اسلامی با عنوان «روششناسی علوم انسانی اسلامی با تمرکز بر حوزۀ دفاع و امنیت» با ارائۀ حجتالاسلاموالمسلمین دکتر احمدحسین شریفی، رئیس دانشگاه قم در سالن شهید طهرانی مقدم پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیهالسلام برگزار شد.
در این نشست که به همت اندیشکدۀ راهبردی و آیندهنگاری پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیهالسلام برگزار گردید، حجتالاسلاموالمسلمین حمید نگارش رئیس پژوهشگاه، ضمن خیرمقدم به استاد احمدحسین شریفی، با یادآوری حضور مقام معظم رهبری مدظلّه در غرفۀ پژوهشگاه در نمایشگاه بینالمللی کتاب، این افتخار را رزق و برکت معنوی برای پژوهشگاه برشمرد. دکتر نگارش افزود: پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیهالسلام که بهعنوان قطب اندیشهای معرفتی نیروهای مسلح معرفی شده است، وظایفی را بر عهده دارد که یکی از آنها پرداختن به مقولۀ تحول علوم انسانی است و برگزاری چنین نشستهایی در این راستا تعریف میگردد.
در ادامه دبیر علمی نشست حجتالاسلام احمد شعبانی به بیان دو نکتۀ کوتاه دربارۀ معانی روششناسی علوم انسانی اسلامی و مراد از حوزۀ دفاع و امنیت پرداخت.
سپس حجتالاسلاموالمسلمین شریفی ضمن بیان ضرورت ورود به حوزۀ دفاع و امنیت در علوم انسانی اسلامی و اهمیت تشکیل کمیسیون علوم انسانی دفاعی امنیتی در کنگرۀ بینالمللی علوم انسانی، به ارائۀ مطالب خود در روششناسی علوم انسانی اسلامی پرداخت. دکتر شریفی در مقدمۀ بحث، با بیان اینکه روششناسی علوم انسانی اسلامی به دو شاخۀ «روش اسلامی تحلیل در علوم انسانی» و «روش اسلامی تولید در علوم انسانی» تقسیم میشود، محل بحث در این نشست را روش اسلامی تحلیل در علوم انسانی دانست. وی در تعریف علوم انسانی، این علوم را دانشهایی دانست که به تحلیل کنشها و پدیدههای انسانی میپردازند.
استاد شریفی پس از بیان این مقدمات، پرسشهای اصلی (اُسّ المطالب) در علوم انسانی را بنا بر استقراء هفت پرسش دانست و سپس به تفصیل به تبیین این هفت پرسش پرداخت که عبارتانداز: چیستی (تعریف)، چگونگی (توصیف)، معنایابی (تفسیر)، چرایی (تبیین)، وضعیت آینده (پیشبینی)، خوبی یا بدی (ارزشیابی)، چگونگی جهتدهی و کنترل (کنترل که در واقع همان اقامۀ دین است).
دکتر شریفی افزود برای پژوهش در هر موضوعی از موضوعات علوم انسانی، ابتدا باید مشخص ساخت که در آن پژوهش قرار است به کدام یک از پرسشهای هفتگانه در آن موضوع پاسخ داده شود، زیرا پرداختن به هر یک از پرسشها مستلزم انتخاب روش متناسب با آن پرسش است؛ اگر میخواهیم به تفسیر و معنایابی یک پدیدۀ انسانی بپردازیم باید روش متناسب با تفسیر را برگزینیم و اگر میخواهیم به تبیین و چرایی یک پدیدۀ انسانی بپردازیم باید روش متناسب با تبیین را انتخاب کنیم و همینطور در موارد دیگر. وی در انتهای مباحث خود، برای برخی از پرسشها و روشهای هفتگانه، مثالهایی از موضوعات دفاعی امنیتی را مطرح نمود.
در انتهای جلسه، برخی از حاضرین، سؤالاتی را مطرح نمودند که استاد شریفی به بیان پاسخ آنها پرداخت.