سؤال:
از نظر اسلام چه تفاوتهایی میان مرد و زن وجود دارد؟
جواب:
حقیقت زن و مرد از نظر اسلام یکسان است. آنان دارای دو سرشت و دو حقیقت نیستند. خداوند متعال میفرماید: «ای مردم! از پروردگارتان بپرهیزید که همة شما را از نفس واحد (آدم) آفرید و همسر وی را نیز از جنس او آفرید.»؛ (نساء، آیة ۱) زن و مرد در رسیدن به کمالات معنوی و درجات عالی نیز یکساناند. ولی دارای تفاوتهایی هستند که به بیان و علّت بعضی از آنها اشاره خواهیم کرد: ۱ـ ارث: ارث مرد دو برابر زن است. مردان وظایفی دارند که سبب میشود نیمی از درآمد خود را خرج زنان کنند. مرد باید هزینة زندگی همسر خود را از خوراک، مسکن، پوشاک و… بر اساس شأن و نیاز وی بپردازد. در صورتی که زنان از پرداخت هرگونه هزینهای، حتّی برای خودشان معاف هستند. بنابراین، زن میتواند تمام ارث خود را پسانداز کند. در حالی که مرد باید آن را برای خود، همسر و فرزندانش خرج کند. از آنجا که مرد دارای تدبیر عقلانی بیشتری است؛ در افزایش گردشچرخهای اقتصادی جامعه سهم بیشتری را نیز ایفا میکند. ۲ـ شهادت و گواهی: شهادت دو زن معادل شهادت یک مرد است. (بقره، آیة ۲۸)؛ زنان بر اساس آفرینش خود معمولاً درمحیط خانه، مشغول فعالیت، تربیت فرزند و رسیدگی به امور منزل هستند و در کارهای بیرون از منزل دخالت کمتری دارند و در نتیجه، تجربة آنها در این امور کمتر از مردان است و تشخیص دقیق موضوع شهادت بر ایشان مشکلتر است. به علاوه، زنان چون دارای عاطفه و احساس بیشتری هستند، ممکن است در هنگام ادای شهادت، زودتر تحت تأثیروضعیت موجود قرار گیرند و به نفع یکی از طرفین شهادت دهند. در صورتی که شاهد باید به هیچ وجه تحت تأثیر قرارنگیرد تا بتواند واقعیت را بیان کند. در روایات دینی ما تفاوتهای دیگری نیز برای زن و مرد بیان شدهاست، که برای مطالعه بیشتر میتوان به آثار زیل الذکر مراجعه کرد.
1ـ منزلت و حقوق زن، سید ابراهیم حسینی.
2ـ عبدالله جوادی آملی، زن در آیینهی جلال و جمال.
3ـ معماران تربیت: منزلت زن از دیدگاه اسلام و رهبران انقلاب اسلامی؛شکیبا سادات جوهری، منیره ماشاءاللهی.
4ـ حجاب، پرچم اسلام و زن، پرچم دار آن: سلسله بحث هایی پیرامون مقام و منزلت و جایگاه زن در اسلام؛ عبدالغفار آل حبیب.
