امر به معروف و ارشاد
سوال:تفاوتهای امر و نهی با ارشاد چیست؟
پاسخ : تفاوت این دو بیشتر در قالب به کار گیری کلمات است. در امر و نهی از جمله انشایی استفاده می کنیم و این برای موقعیت های خاصی مناسب است که لازم است با یک تذکر جلوی گناهی و حرامی به صورت حذری گرفته شود و یا لازم است کسی فورا واجبی را انجام دهد و ما امر می کنیم تا انجام آن فوت نشود و مانند آن.
اما ارشاد یک موقعیت عام تبلیغی است که در هر قالب و هر موقعیتی امکان پذیر است و لازم نیست حتما در آن از جمله های انشایی استفاده کرد. انسان می تواند با جملات خبری با نقل داستان، یا خواندن آیه و روایت و مانند آن کسی یا کسانی را به خیر و نیکی دعوت کند و در او رشد ایجاد نماید.
توضیح بیشتر:
مراتب امر به معروف و نهى از منکر عبارت است از: ۱. انکار قلبى، ۲. انکار زبانى، ۳. اقدام عملى.
در مسأله امر به معروف و نهى از منکر شایسته است جهات متعددى در نظر گرفته شود: الف) احکام شرعى مربوط به امر به معروف و شرایط وجوب و مراتب آن. ب ) روحیات و ویژگى هاى روانى طرف مقابل. طبیعى است با هر کسى به زبان خاصى باید سخن گفته شود و چه بسا لازم است برخى را به طور غیر مستقیم و از طریق برخى وسایط ارشاد نمود. ج ) حتى الامکان از منطقى ترین و بهترین زبان استفاده شود. بهتر است ابتدا امتیازات و خوبیهاى افراد به آنان گوشزد شودو سپس تدریجا به بیان ایرادات وارد بر آنها پرداخته شود.
در این زمینه هم سعى شود اول یک مسئله مطرح شود و پس از اصلاح تشویق گردد و سپس به همین ترتیب یکى یکى به دیگر مسائل پرداخته شود. د ) حتى الامکان باید به افراد تفهیم نمود که آنچه به ایشان تذکر داده مى شود از سر خیرخواهى و مفید به حال خود آنها است. ه ) ضمن توجه به نکات فوق نباید انتظار داشت که بهیچوجه افراد از امر به معروف یا نهى از منکر بدشان نیاید.
بلکه وظیفه ما رعایت اصول صحیح اخلاقى و انسانى در تذکر به آنهاست ولى اینکه بپذیرند یا نه و خوششان آید یا بدشان آید خیلى دست ما نیست و نباید از آن خوفى به دل داشت. {Sحافظ وظیفه تو دعا گفتن است و بس # در بند این مباش که نشنید یا شنید S} و ) جدولى براى خود تنظیم کنید وشرح شیوه هاى کاربردى خود را با میزان تاثیر آن ثبت نمایید و همواره در پى بکارگیرى شیوه اى موثرتر باشید. ز ) اخلاص در نیت را حفظ نموده و از خداوند توفیق بخواهید.