تعریف دوستی
دوستی را برای من می‌خواستم تعریف کنید.
با سلام؛ دوست عزیز تعاريف مختلفي نيز از اين واژه دوستی ارائه شده است. گروهي دوستي را صرفاً به معناي ” معاشرت” دانسته اند. گروهي ديگربراين باورند كه دوستي عبارت است از يك نوع ارتباط خاص كه در مقاطع مختلف و يا در زماني خاص ، ميان افراد پيدا مي شود.
برخي ديگر نيز معتقدند كه دوستي يك نوع قرار داد اخلاقي است كه با انگيزه هاي خاص دنيوي و اخروي بين افراد به وجود مي آيد.
بنابراين دوستي ها ممكن است براساس منافع مادي و خواهش هاي نفساني و اغراض و احساسات باشد و يا بر اساس يك انگيزه صحيح . با استفاده از آنچه گذشت ، دوستي صحيح بر اساس معيارهاي ديني را اين چنين تعريف مي شود :
محبت ، علاقه ، ارتباط روحي ، حسن معاشرت و گفتگو ميان دو فرد و يا بين افراد جامعه با ملاك صحيح و انگيزه هاي الهي ، به طوري كه دوستان بر اساس آن بتوانند نيازهاي فردي و اجتماعي و احتياجات دنيوي و اخروي خود را تأمين كنند.
معيار دوستي
همان طور كه در تعريف دوستي اشاره شد، دوستي بايد بر اساس معيار و ملاك صحيح استوار باشد. زيرا معمولاً ملاك افراد جهت گزينش دوستان، متفاوت است. چه بسا افرادي كه با مقاصد نفساني براي رسيدن به خواسته هاي دنيوي و يا بر اساس مقاصد شرورانه و مفسدت آميز يا انگيزه هاي عاطفي غيرمعقول – تعصب ها- و خلاصه دوستي هاي بي بنياد و تصادفي اقدام به انتخاب دوست كنند. اما مسلماني كه با چراغ راهنماي عقل و با تدبير و انديشه، كليه نيازهاي مادي و معنوي و از آن جمله دوست يابي خود را تأمين مي كند قطعاً دوستان خود را با ملاك صحيح و انگيزه الهي و براي خدا برمي گزيند. او مي داند كه تنها دوستي هاي پايدار، دوستي اهل ايمان است كه در دنيا و آخرت باقي خواهد ماند، چنان كه قرآن كريم مي فرمايد:
” الأَ خِلاّءُ يوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌ إلاَّ المُتَّقين” ( سوره زخرف – آيه 67 )
در قيامت همه دوستان به استثناي متقين، دشمن يكديگرند.
اصولاً لازمه دوستي متقابل اين است كه يك طرف، طرف ديگر را به كارها و وظايفش كمك كند. اگر اين كمك در غير رضاي خدا باشد، در حقيقت به بدبختي و شقاوت و عذاب دائمي آن طرف كمك كرده است. از همين رو قرآن نيز در حكايت گفتار ستمگران در قيامت فرموده كه:
” يا وَيلـَتي لَيتَـني لَمْ أَتَّخِذْ فـُلاناً خَليلاً .” ( سوره فرقان – آيه 28 )
اي كاش فلاني را دوست خود نگرفته بودم.
بر خلاف دوستي هاي متقين كه دوستي مايه پيشرفت آنان در راه خداست و در روز قيامت هم به سود ايشان خواهد بود.
در حديثي از امام صادق عليه السلام اين گونه مي خوانيم:
” مَنْ أَحَبَّ للهِ وَ أَبْغَضَ للهِ وَ أَعْطي للهِ عَزَّوَجَلَّ فَهُوَ مِمَّنْ كَمُلَ إيمانُه.” ( بحارالانوار ، ج 69 ، ص 238 )
كسي كه براي خدا دوست بدارد و براي خدا دشمن بدارد وبراي خدا ببخشد، از كساني است كه ايمانش كامل شده.
آن حضرت در حديث ديگري مي فرمايد: از محكم ترين دستگيره هاي ايمان اين است كه براي خدا دوست بداري و براي خدا ببخشي و براي خدا منع كني.