حقالناس را به چه صورت باید جبران کرد؟
پاسخ
کسیکه حقی یا مالی را از دیگران ضایع کرده باشد، نخست باید از این گناه توبه و استغفار کند و به جبران حقالناس بپردازد، مالی باشد یا غیرمالی.
حقالناس به چهار دسته تقسیم میشوند: حقالناس مالی؛ حقالناس جانی؛ حقالناس آبرویی؛ حقالناس معنوی به دلیل گمراهکردن مردم؛
حق الناس مالی
نسبت به حقالناس مالی اگر طلبکار را میشناسد، حق او را بپردازد و اگر نمیشناسد، از طرف او ردّ مظالم و صدقه بدهد.
حق الناس جانی
نسبت به حقالناس جانی هم باید به آن شخص مراجعه کند و اگر به جسم او صدمهایزده از او حلالیت بطلبد و یا دیۀ آن را بدهد یا قصاص شود.
حق الناس آبرویی
نسبت به مورد سوم هم اگر آبروی شخصی را مثلاً با غیبتکردن ریخته است، چنانچه مفسدهای نداشته باشد، به او مراجعه کند و حلالیت بطلبد و اگر مفسده دارد باید برای او استغفار کند و کارهای خوبی به نیت او انجام دهد و تا جاییکه میتواند از آثار منفی آبروریزی که کرده کم کند.
حق الناس معنوی
و دربارۀ حقالناس معنوی هم باید بکوشد کسانی را که گمراه کرده به راه برگرداند و کار اشتباه خود را جبران کند.
نتیجه:
به ترتیبی که بیانشده آسانترین نوع حقالناس مالی است و سختترین نوع آن حقالناس گمراهکردن دیگران است که از همه بدتر است و متأسفانه، به این مورد در فضای مجازی با شبهههایی که مطرح است خیلیها را گمراه میکنند. درهرصورت، شخصی که حقالناس به گردن دارد باید تمام تلاش خود را انجام دهد که آنها را رفع و حل کند و آنجایی را که نتوانست با خیرات زیادی که انجام میدهد إنشاءالله خداوند رضایت آنها را خواهد گرفت.
پیوندها
پرسش و پاسخ
سوالات متداول درباره حق الناس
✅ پاسخ: حقالناس به چهار دسته تقسیم میشود:
- مالی: مربوط به اموال و داراییهاست.
- جانی: مربوط به آسیبهای جسمی به دیگران است.
- آبرویی: شامل ریختن آبروی افراد، مانند غیبتکردن.
- معنوی: گمراهکردن دیگران از مسیر درست. هر کدام نیازمند جبران خاص خود هستند، از پرداخت بدهی تا طلب حلالیت و اصلاح اشتباه.
✅ پاسخ: اگر مفسدهای نداشته باشد، باید به آن فرد مراجعه کرده و طلب حلالیت کند. اما اگر مراجعه باعث مفسده شود، باید برای او استغفار کند، اعمال نیک به نیت او انجام دهد و تا حد امکان آثار منفی آبروریزی را کاهش دهد.
✅ پاسخ: زیرا در حقالناس معنوی، فرد باعث گمراهی دیگران شده و بازگرداندن آنها به مسیر درست بسیار دشوار است. در فضای مجازی نیز این نوع حقالناس بیشتر رخ میدهد و جبران آن نیازمند تلاش فراوان و اصلاح اشتباهات گذشته است.




