زن و شوهر بعد از مرگ هم نسبت به هم محرم هستند ، يعني اگر زني از دنيا برود ، مرد نسبت به او محرم است و همچنين بر عكس ؛ اما در آخرت و برزخ معلوم نيست كه محرميت و نامحرميت به شكل دنيايي مطرح باشد. زيرا در آن جهان تكليف به اين شكل معنا ندارد .
اما در خصوص ازدواج آن ها بايد گفت :
ازدواج مخصوص دنيا نيست و در برزخ و قيامت هم وجود دارد. بلكه بالاترين لذت بهشتيان ازدواج با همسران بهشتي است ؛ اما در خصوص ازدواج زن و شوهر در بهشت ، اين امر شدني است. اما شروطي دارد :
اولاً هر دو اهل بهشت باشد. به علاوه هريك تمايل به همسر داشته باشد و مانعي هم نباشد .
اما اينکه از اهل بهشت باشد، به دليل اينکه اهل بهشت با اهل جهنم قابل جمع نيستند . اصلاً تمايل به اختيار همسر جهنمي در فرد بهشتي ايجاد نمي‌شود. آخرت سراي ظهور باطن افراد است . اگر فردي اهليت بهشت را نداشته باشد، باطن او بر اهل بهشت آشکار است . زيبائي‌ها و جذابيت هاي ظاهري که در دنيا باعث علاقه در دنيا شده بود،با پديدار شدن باطن زشت فرد ، باعث مي شود كه اصلاً تمايلي نسبت به او در شخص بهشتي ايجاد نشود.
اما در صورتي که زن اهل بهشت بود، ولي تمايلي به اختيار آن فرد نداشت ، نيز نمي‌توان انتظار داشت که خداوند او را به اجبار در اختيار فرد خواستار او قرار دهد. زيرا لازم است ميل و خواست هر دو مورد توجه قرار گيرد. از امام صادق(ع) سؤال شد:
آيا زن و شوهر مؤمن که وارد بهشت مي شوند، با هم ازدواج مي کنند؟ حضرت فرمود: خداوند عادل است. اگر مرد از زنش افضل باشد، اختيار با مرد است که زنش را بپذيرد يا نه. اگر پذيرفت، يکي از زنانش مي‌شود. اگر زن از شوهرش افضل باشد، اختيار با اوست. اگر پذيرفت ،همان شوهرش مي شود.(1)
از اين روايت استفاده مي شود که خداوند به ميل آن ها توجه دارد . اگر هر کدام ميل به ديگري نداشت، خدا او را مجبور نخواهد کرد.
در صورتي كه تمايل دو طرف در بهشت وجود داشته باشد و مانعي هم از مانند اختلاف جايگاه دو نفر نباشد ،خداوند آن ها را به همسري هم در مي آورد ، زيرا خداوند در قرآن در وصف بهشت مي فرمايد:
«جنات عدن يدخلونها تجري من تحتها الانهار له فيها ما يشاؤُن کذلک يجزي الله المتّقين؛(2) به بهشت‌هاي جاويدان داخل مي شوند. در آن جوي‌هاي روان است. هر چه بخواهند براي شان مهيّا است. خدا پرهيزگاران را چنين پاداش مي دهد».
بر اين اساس ازدواج با همسر دنيايي به اختيار خود بهشتيان است . اگر مايل به ازدواج با ديگري بودند، خداوند مانع از اين تمايل نمي شود ؛ البته نبايد از ياد برد كه وضعيت ظاهري و باطني بهشتيان در بهشت آن قدر متفاوت و پر از شكوه و عظمت و زيبايي است كه زيباترين و كامل ترين حوريان بهشتي در برابر بهشتيان جلوه اي ندارند ؛ از اين رو به دليل ويژگي هاي خاص عالم ملكوت، خواسته انسان در بهشت متفاوت با خواسته هاي دنيايي است .
چه بسا چيزهايي را در دنيا آرزو مي كند. اما در بهشت که تمام حقايق آشکار مي شود ، خواسته هايش متفاوت مي شود ؛ اصولا بهشتيان که به بالاترين مراتب کمال نائل شده اند ، خواسته هاي شان نيز کامل مي شود . در هر حال هرچند توصيف اوضاع خاص بهشت و بهشتيان چندان آسان نيست ، اما بر اساس آيات و روايات تا آن جا كه ميل و شوق آن ها به امري باشد ،خداوند از فراهم آوردن آن دريغ نمي ورزد .

پي‌نوشت‌ها:
1. بحار الانوار، ج 8، ص 105.
2. نحل (16) آيه 37.