موانع استجابت دعا
متن پرسش: موانع استجابت دعا چیست؟
متن پاسخ: اولاً باید توجه داشت که استجابت مراحلی دارد.اولین مرحله آن، یافتن توفیق برای دعا کردن است.چه بسا همین پاسخ نیافتن ما، اجابت ازسوی خدا باشد یعنی خداوند منان با طول دادن اجابت، ما را بیشتر به حالت انابه و تضرع در درگاهش نگه می دارد و این لطف بزرگی است که به این وسیله، ارتباط عبد با معبود حفظ میگردد و در پی آن الطاف بیشماردیگری نصیب او میشود.در حدیثی قدسی آمده است:یا موسی، اِنّی لَسْتُ بِغافِلٍ عَنْ خَلْقی وَ لکِنّی اُحِبُّ أنْ تَسْمَعَ مَلائِکَتی ضَجیجَ الدُعاءِ مِنْ عِبادی. ای موسی، همانا منم از مخلوقم غافل نیستم [که دعایش را سریعاً نافذ نمی گردانم] بلکه، دوست دارم که فرشتگان من صدای ضجّه دعای بندهام رابشنوند. مولوی در دفتر سوم مثنوی چنین سروده است: آن یکی اللّه میگفتی شبی تا که شیرین میشد از ذکرش لبی گفت شیطان:آخر ای بسیار گو این همه «اللّه» را «لبیک» کو؟ مینیاید یک جواب از پیش تخت چند «اللّه» میزنی با روی سخت او شکسته دل شد و بنهاد سر دید در خواب او خضر اندر خضر گفت: «هین» از ذکر چون واماندهای چون پشیمانی از آن کش خواندهای؟ گفت: لبیکم نمیآید جواب زآن همی ترسم که باشم رد باب گفت: آن «اللّه» تو «لبیک» ماست و آن نیاز و سوز دردت پیک ماست ترس و عشق تو کمند لطف ماست زیر هر یا رب تو لبیکهاست امّا عواملی که مانع اجابت دعا می شوند: ۱. هم سو نبودن زبان فطرت با زبان دهان: گاهی دعا با سوز و گداز و ازته قلب است و تنها خدا، خوانده میشود ولی زبان فطرت و خواسته حقیقی انسان با آن همخوانی ندارد و فطرت او اجابت را در هرچه نزدیک شدن به مقام قرب الهی می داند اما زبان او خواستهای را می طلبد که وی را از خواسته حقیقی فطرت (مقام قرب الهی) دور میکند. چنین دعایی،در واقع نفرین برخود است که اگربرآورده هم شود، غضب پروردگارمی باشد نه رحمت و لطف او. ۲ . دوری نکردن از گناه (و حتی اصرار بر تداوم آن). ۳ . انجام ندادن فرائض الهی مانند نماز، روزه، امر به معروف و نهی ازمنکر، حج، جهاد، تولی و تبرّی و… . ۴ . یأس از درگاه خداوند. ۵ . توبه نکردن از گناهان و جبران نکردن حق اللّه و حق الناس. ۶ . به مصلحت نبودنِ اجابت دعا؛ گاه دعایی میکنیم که در آینده به مصلحت ما نیست و برآورده نشدن آن به نفع ماست. ۷ . فرا نرسیدن زمان اجابت دعا. ۸ . ذخیره شدن دعا برای آخرت انسان. ۹ . …