وظیفه خانم ها در تعارض بین ادای حق شوهر با والدین

پرسش:
مى‏ خواستم بدانم خانم‏ها نسبت به شوهرشان وظيفه شرعى بيشترى دارند يا نسبت به پدر و مادر؟ به فرض اينكه اگر شوهر به اداى حقوق والدين مايل نباشند ـ به هر دليلى، حق يا ناحق ـ خانم نسبت به همسرش بيشتر تعهد دارد، يا نسبت به پدر و مادر؟ و در اين مورد صله ارحام نسبت به پدر و مادر به چه صورتى مى‏ تواند باشد؟
پاسخ:
اينكه ايشان فرمودند به حق يا ناحق، آن جايى كه ناحق باشد كه خوب حقى ندارد، كه با حق پدر و مادر تعارضى وجود داشته باشد. ضمن اينكه صله رحم را هم به عنوان حق پدر و مادر نمى ‏توان تلقى كرد، و اين تعبير خيلى دقيق نيست. يك تكليفى است به گردن انسان، و اين بيشتر يك تكليف الهى مى ‏باشد تا حق پدر و مادر. حالا اگر بين اين دو منافات بود همان طور كه قبلاً عرض كردم بايد ببيند كه كدام مهم‏تر است، اگر پدر و مادر باشند بر فرض كه ايشان نتوانستند به ديدار آنها بروند، قطع رحم انجام نداده‏ اند، بلكه مى‏ توانند از راه‏ هاى ديگر اظهار محبت و پيوند با آنها را داشته باشد. اما اينكه فرمودند شوهر به حق يا ناحق جلوگيرى مى‏ كند، به ناحق را كه نبايد جلوگيرى كند. به حق هم كه حق شوهر مى ‏باشد بايد حق همسرى را مراعات كرد، اگر اين حق منافات داشت با بعضى از سنت‏ها مثلاً پدر و مادر مريض مى ‏باشند، خوب عيادت آنها امرى بسيار پسنديده مى ‏باشد، اما شوهر راضى نيست، دليل اين مورد در روايت داريم كه نرويد، در عين حال كه كار پسنديده‏ اى مى‏ باشد ولى اين كار را انجام ندهد چون صله رحم منحصر به اين نيست، يا مثلاً مراسم تشييع پدر و مادرش نرفت، يا عروسى خواهر و برادرش نرفت، اينها قطع رحم نيست. اگر مى‏ رفت خوب بود، ولى شوهرش نهى مى‏ كند و بيرون رفتن از خانه از حقوق شوهر مى ‏باشد، و اين حق را نمى ‏توان با آداب و رسوم از بين برد.
نكته ديگرى كه باز هم تأكيد مى ‏كنم اگر خانواده‏ هاى ما با حقوق و تكاليفشان آشنا بودند، اين سؤالات مطرح نمى‏ شد و اين مشكلات پيش نمى‏ آمد. بنده به طور جدى معتقد مى‏ باشم كه زوجين هر دو در حد زيادى به تكاليفشان آشنا نيستند، درصد كمى هم كه اين را مى ‏دانند، متأسفانه انجام نمى‏ دهند، مثلاً اگر مرد مى ‏دانست با اين ممانعت از صله رحم كه از واجبات مهم مى ‏باشد باعث انجام چه گناهى شده است، هيچ وقت اين كار را نمى ‏كرد خانم هم اگر مى‏ دانست كه اين حق شوهر مى ‏باشد كه بدون اجازه بيرون نرود ناراحت هم نمى ‏شد. حالا شايد مثلاً در يك مجلسى، ديد و بازديدى شود، و لذتى باشد، اما اين ثوابى را كه در اطاعت امر شوهر در حساب او نوشته مى ‏شود با هيچ چيزى نمى‏ توان عوض كرد. اگر خانم اينها را خبر داشته باشد ناراحت نمى‏ شود، و نشستن در خانه را بر هر مجلسى ترجيح مى‏ دهد، خلاصه بنده توصيه مى‏ كنم مخصوصاً به جوان‏ها كه قبل از ازدواج آنچه كه در اسلام حق و تكليف برايشان در نظر گرفته شده است مطالعه كنند، كه اگر تكاليف شرعى خود را اجرا كنند، بنده به طور تحقيق عرض مى‏ كنم كه زندگى آنها بهشت مى‏ شود.
منبع: جزوه پاسخ به پرسش ها و شبهات ج 2 / استاد رضا محمدی/ انتشارات زمزم هدایت/ پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق علیه السلام