چرا در زمان ما معجزاتی نیست تا مردم سریع ایمان بیاورند؟
پاسخ:
معجزه برای اثبات صدق ادعای نبی در نبوت است؛ به این معنا که، وقتی انسانی با سوابق روشن و پاک ادعایی میکند مبنی بر اینکه ارتباط با غیب دارد و خبرهایی را از غیب میگیرد و مأمور هدایت انسانهاست، تودۀ مردم برای باور ادعای او خواستار امری غیرمتعارف میشوند تا بتوانند تأییدکنندۀ ادعای غیرمتعارف او (ارتباط با غیب و دریافت خبر از آنجا) باشد؛ چراکه ارتباط با غیب برای مردم امری خارقالعاده است.
ختم نبوت و ختم معجزه
حقیقت اعجاز این است که مدّعی نبوت، عمل خارقالعادهای را انجام دهد و دیگران را برای انجام مانند آن دعوت کند. اما از آوردن مانند آن عاجز و ناتوان باشند؛[1] بنابراین، چون بعد از بعثت ختمیمرتبت پروندۀ نبوت برای همیشه بستهشده و دیگر نبی معجزهگری نمیآید معجزه نیز صورت نخواهد گرفت، ولی قرآن مجید معجزۀ همیشه زنده است. اکنون مردم را به هماوردی (تحدّی) فراخواند؛ تاجاییکه حاضر شد کافران تنها یک سوره بیاورند و از تمام جهانیان برای ساختن سوره کمک بگیرند.[2] چهاردهقرن است که این ندا در گوش جهانیان طنینانداز است، ولی کسی نتوانسته است در صحنۀ مبارزه گام بگذارد و یا موفق شود.[3]
باتوجهبه این مطلب بهدست آمد که قرآن از هر نظر اعجازش به روز و متناسب با زمان، ازجمله زمان معاصر، است، ولی غیر آن معجزه در این عصر رخ نخواهد داد، چون معجزهگری وجود ندارد.
معجزه امروز ما
نکتۀ دیگر اینکه معجزه بهمعنای عاجزکننده است. در اصطلاح، به عملی گویند که پیامبر یا امام در مقام اثبات ادعای نبوت یا امامت انجام میدهد و دیگران از انجام آن عاجز هستند. امام صادق فرمودند:
خداوند معجزه را در اختیار انبیاء و رسولان قرار داد تا دلیل باشد بر صدق ادّعای وی که میگوید: از جانب خدا میباشم. معجزه آیت الهی است که جز بهدست انبیاء و رسولان و حجتهای خود روی زمین نسپارد تا بدینوسیله راستی راستگو و دروغ دروغگو ثابت گردد.[4]
باید توجه داشت که افراد عادی از انجام معجزه عاجزند، اما شما میتوانید برای اطمینان قلب هماکنون معجزۀ پیامبر را ببینید؛ زیرا قرآنکریم معجزۀ زندۀ پیامبر است و هماکنون نیز اعجاز و معجزه است.
پیامبر اسلام نبوت خویش را با آوردن این کتاب آسمانی اعلان نموده و جهانیان را به مقابله با آن دعوت کرد. باوجود تحدی آشکار و قاطع قرآن، هیچکس نتوانست در عصر بعثت مانند آن را بیاورد. امروز نیز پس از گذشت قرنها، قرآن همچنان تحدی خود را اعلان کرده و میگوید:
قلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَی أَنْ یأْتُوا بِمِثْلِ هَٰذَا الْقُرْآنِ لَا یأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ کانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیرًا (اسراء: 88).
بگو اگر انس و جن دور هم گرد آیند که کتابی مانند قرآن بیاورند، نمیتوانند نظیر آن را بیاورند، هرچند برخی از آنان به برخی دیگر یاری رسانند.
پس، قرآن از هر نظر اعجازش به روز و متناسب با زمان، ازجمله زمان معاصر، است و همانطورکه در صدر اسلام کسی توان مقابله با قرآن را نداشته است، حال نیز چنین است؛ درنتیجه، قرآن معجزۀ جاویدان الهی برای همیشۀ تاریخ است.
منابع
[1]. جعفر سبحانی، الهیات و معارف اسلامی، قم، توحید، 1374، ص 262.
[2]. بقره (2)، آیۀ 23.
[3]. محمدتقی شریعتی، تفسیر نوین، تهران، دارالکتب لاسلامیه، 1364، ص 52.
[4]. محمد بن علی ابن بابویه قمی (شیخ صدوق)، علل الشرایع، قم، داوری، 1385، ج 1، ص 122.